دکتر حکمتاله ملاصالحی
در معرکه و بساط و بازار معرکه گیری تاریخ ناشناسانِ ایران ناشناس و کوروش نفهم،سخن گفتن و بپا داشتن آیین گرامیداشت روزی با نام شهریاری نامدار وشخصیتی شاخص و تاثیرگذار و ستوده ومحبوب ، هم در میان آتنیان ایران ستیز روزگار باستان و هم در میان یهودیان کوروش دوست آن دوران، در میانه هزارهای مهم و در روزگاری سرنوشت ساز و نقطه عزیمت و افتتاح عظیم تاریخی و مدنی ومعنوی وسیاسی وفکری وفرهنگی برای ما ایرانیان،کاری بود کاری کارستان.
مراسمی که هفتم آبان ماه به مناسبت گرامیداشت کوروش هخامنشی شهریاربزرگ و نامدار ایرانی زیرسقف بلند موزه ملی ایران به ابتکار و هوشمندی و همت ریاست محترم پژوهشگاه وزارت میراث فرهنگی،آقای دکتر ده پهلوان و همکاران معززشان خاصه آقای رجبی عزیز و همکاری همیشه بیدریغ ریاست محترم موزه ملی ایران آقای دکترنوکنده و همکاران محترمشان برگزار شد؛ از جنسی دیگر بود و مخاطبانش نیز از سنخی و صنفی دیگر.
مراسمی موفق، بیادماندنی و مفید وآموزنده وکاری کارستان وکارنامهای درخشان در تاریخ باستان شناسی و باستان شناسان ومیراثبانان هوشمند میهن.
فیلسوفان هنر میگویند یکی از ارکان مهم و ماهوی تراژدی ، کشمکش میان دوحق است که فرجامش غمانگیزاست و تراژیک.
کشمکشی که اصل ماهوی و بنیادین در تراژدی و آثار تراژیک و” مقوله زییاشناسی تراژیک ” است.اسطورهها و آثار تراژیک عهد باستان یونان بویژه اثر حماسی ایلیاد و اودیسه هومر گرانبار و غنی از چنین کشمکشها و فرجام غمانگیز قهرمانانیست که پی به پی و غم انگیز و تراژیک در کام مرگ فرومیغلتند.
در شاهنامه حکمت و خرد و هنر و فرهنگ و فرزانگی فردوسی حکیم نیز پهلوانانی را میبینیم؛ در نبردی سخت و سنگین و سهمگین در کشمکش و زورآزمایی و دست و پنجه فشردن با هم در آوردگاه بر زمین فرومیغلتند و کشته میشوند بیآنکه بدانیم حق بجانب کدام یک از آنهاست.با رستم یا با سهراب؟ با اسفندیار یا با رستم؟
تاریخ، فرهنگ، جامعه و زیست اقلیم وعالم بشری ما گرانبار از معرکهها و کشمکشها و نظامها و جدالهای میان باطلها هم هست.کشمکش میان باطلها میان دوباطل طنز تلخ و گزنده و پرهزینه و خسارتبار تاریخ بشری ماست و بازار و بساطشان همه جا و همیشه گشوده و پهن و گسترده بوده وهمچنان گشوده و پهن و گسترده.
ملموس و محسوس و روزینهترین شان کشمکش میان مجرمان حرفهای و سارقان و باندهای تبهکار و مافیائیست بر سر تقسیم و افزون خواهی اموال مسروقه صاحبان و مالکان .و یا نزاع و جدال دومدعی برسر ادعای دروغین و باطلشان.
اینها همه یکی از میان انواع و اطوار واقسام پرشمار کشمکش و منازعه میان باطلهاست که ذکرش رفت.
سخن گفتن و بپا و پاس و گرامی داشتن نام بلند و کارنامه درخشان شهریاری نامدار و تاثیرگذاربرتاریخ و فرهنگ ملت ما و واکاوی و بازخوانی و داوری و دادوری حاذقانه و عالمانه در میانه هیاهو و معرکهگیری وکشمکش میان ایران ناشناسان و کوروش پرستان کوروش ناشناس و مدعیان دیگری که با نقاب دفاع ازاسلام و مسلمانی در ذیل نام اسلام ترک تازی علیه ایران براه انداختهاند وترک تازی میکنند و ریشهها را با تیشه جهل وجور وجمود و تعصب نشانه گرفتهاند؛ از دیگر مصادیق طنزتلخ منازعه باطلهاست.
رساندن سخن راست و درست در گوش وهوش مردمان در هیاهو وبازار گرم و بساط معرکه گیری و معرکه جدال میان باطلها، کاریست پیچیده ودشوار که هم هوشمندی بسیار میطلبد هم همت و دلیری و دانش و دانایی ژرف تاریخی و تاریخ دانی و توجه و تفطن و تدبیر خردمندانه.
آنچه میبایست زیرسقف بلند موزه ملی ایران در مراسم پاس و گرامیداشت روزی که با نام بلند کوروش هخامنشی شهریار بزرگ ایران اتفاق میافتاد، خوش ونیکو وموفق اتفاق افتاد.
دریغا!علی رغم آن که صددهان سخن در وصف شهریاری این شخصیت شاخص و تاثیرگذار، در سر و در زبان داشتم به علت کسالت تن و ملالت جان فرصت دست نداد و بخت یارنشد برزبان و قلم آید و از نعمت حضور فیزیکی و دیدار چهره مبارک دوستان معزز محروم ماندم .
عذر خواهم وانشاءالله در فرصتی دیگرجبران مافات خواهد شد.
دستان با همت همه دوستان معزز را در پژوهشگاه وزارت میراث فرهنگی و موزه ملی ایران که برنامه وطرح گرامیداشت روزی که با نام شهریار نامدارایرانی آذین بسته است و زیر سقف موزه ملی درانداختند گرم میفشارم ؛ همتشان را پاس میدارم و هوشمندیشان را ارج مینهم. هشیار وبیداربمانیم که تاریخ را جامعهها وملتهای بیدار وپیروزنوشتهاند.
شواهد فراوان وموثق ما را مجاب و متقاعد میکند بدانیم و بپذیریم تا چه میزان جامعههای خفته و بی بهره از”خودآگاهی تاریخی” آسیب پذیرهستند و ناکام و ناتوان از عبور وفرازآمدن بر پرتگاههای خطرخیز وخطرناک وصعب العبور تاریخ.