تخریب خانه‌های تاریخی شیراز با اسم رمز

  • 01 مرداد 1402 - 12:52
تخریب خانه‌های تاریخی شیراز با اسم رمز

خانه‌های تاریخی شیراز در دهه‌های گذشته با اسم رمزهای مختلفی تخریب شده‌اند، روزگاری برای خیابان‌‌کشی، روزی به نام توسعه حرم شاهچراغ و امروز هم به اسم بیماری سالک. همه این‌ها اسم رمز و یا بهانه‌هایی هستند که هدف نهایی‌شان تخریب بافت تاریخی شیراز بوده است.

به تازگی خانه تاریخی بیضاوی (آهیخته) در کل تیموری (محله درشاهزاده) با اسم رمز بیماری سالک تخریب شد.

به گفته کارشناسان مستقل، «این خانه صرف‌نظر از ارزش‌های تاریخی، معمارانه و هویتی، به لحاظ موقعیت مکانی خود دارای ویژگی منحصر به فردی بود که مرمت و احیاء آن را به شدت توجیه پذیر می‌کرد؛ اما رویکردهای فرسوده و مخروبه به بهانه‌های واهی و توهمات کارشناسانه، شبانه دست به تخریب و تبدیل آن به یک پارکینگ تاریخی دیگر کردند. نکته دیگر اینکه ملاک تشخیص ارزش‌های تاریخی هنری و فرهنگی توسط سازمان میراث فرهنگی بر اساس ضوابط شفاف و قانونمند است یا نظرات شخصی کارمندان سازمان؟ آیا به صرف داشتن اختیار کارشناسی نیاز به هیچ ضابطه و قانونی نیست؟ اما نکته مهمتر درباره بافت‌های تاریخی که بارها پیشتر هم به آن اشاره شد، این است که یک بافت تاریخی تنها شامل بناهای فاخر و اعیانی تک یاخته نیست، بلکه متشکل از همه بناهایی است که در یک بازه زمانی تاریخی تکوین یافته‌اند، شکل گرفته است و نیازمند حفاظت و پاسداری به صورت یک کلیت منسجم است.»

محمدتقی قلعه‌نویی، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان فارس در حالی گفته این خانه ارزش تاریخی نداشته که کارشناسان مستقل نظر دیگری دارند.

محمدحسین ده‌بزرگی، پژوهشگر و فعال بافت تاریخی درباره تخریب خانه بیضاوی گفت: سر در خانه بیضاوی از آجرچینی آن تا معماری، دریچه‌های ایجاد شده و پله‌های آن به مثابه یک امضا بود و در این خانه فاخر یکی از نمادهای معماری اواخر دوره قاجار و پهلوی در شهر شیراز وجود داشت. این مکان‌ها می‌تواند مرمت شود، اگر قرار باشد به هر بهانه‌ای خانه‌های بافت را با هر وضعیتی که دارد تخریب کنیم، یک به یک خانه‌ها تخریب می‌شود.

به گفته او، مالک اصلی این خانه در گذشته خاندان بیضاوی بود که از سال ۱۳۶۲ به بعد توسط فردی به نام آهیخته خریداری می‌شود و در حال حاضر فرزندان این شخص علت تخریب خانه را فشار و اجبار دستگاه‌های اجرایی همچون علوم پزشکی شیراز، اداره بهداشت و کسبه محل مطرح کردند.

دیدگاه