هنگامی که یک ژن دچار جهش می‌شود می‌تواند سبب بیماری‌هایی در سیستم عصبی انسان شود. دانشمندان عصب شناسی با استفاده از مگس میوه نشان دادند که چگونه یک جهش در یک ژن سلول عصبی جدا از اثر منفی آن، می‌تواند باعث افزایش IQ انسان شود.
سیناپس‌ها محل ارتباطی سلول‌های عصبی در مغز محسوب می‌شوند. هرگونه اختلالی در این ارتباط منجر به بیماری‌های سیستم عصبی می‌شود.
محققان ابتدا نظرشان به مطالعه‌ای جلب شد که در آن طی جهشی در ژن CORD7، یک پروتئین مربوط به سیناپس‌ها تخریب می‌شود و بیماران بینایی خود را از دست می‌دهند. اگرچه بعدها پزشکان متوجه شدند که درجه هوش این بیماران از میزان میانگین بالاتر است.
در ابتدا دانشمندان نشان دادند که پروتئین مگس که RIM نام دارد از نظر مولکولی بسیار به پروتئین انسانی شباهت دارد. در قدم بعدی، جهش را وارد ژنوم مگس کردند و سپس فعالیت سیناپسی را با اندازه‌گیری‌های الکتروفیزیولوژیکی بررسی کردند.
آن‌ها مشاهده کردند که مگس‌های حاوی جهش سطح بسیار بالایی از ارسال اطلاعات در سیناپس‌ها را از خود نشان می‌دهند. این اثر فوق‌العاده روی سیناپس‌های مگس احتمالا در همان جهتی عمل می‌کند که در بیماران انسانی رخ می‌دهد و می‌تواند توضیحی بر افزایش عملکرد شناختی و نیز حتی نابینایی آن‌ها باشد!
دانشمندان علت این افزایش را اینگونه توضیح می‌دهند که اجزای مولکولی در سلول‌های عصبی مخابره کننده پیام که سبب آغاز برانگیختگی سیناپسی می‌شوند، درنتیجه‌ی جهش، به یکدیگر نزدیک شده و همین منجر به افزایش آزادسازی نوروترانسمیترها می‌شود.
سحر مرتضی نژاد