امروزه تقریبا مطمیٔن هستیم که ۲ تا ۴ درصد از ژنوم تمام مردمان جهان (به جز جمعیت با اجداد افریقایی)، متعلق به ژنوم نیٔاندرتالهاست. ژنوم نیٔاندرتالی، اثرات کوچک اما قابل توجهی بر روی صفات انسانهای امروزی داشته که یادگاری به جا مانده از دورانی است که اجداد ما و نیٔاندرتالها با هم، همزیستی داشتند.
ژنهای نیٔاندرتالی بر بسیاری از صفات، از مو گرفته تا اعتیاد به نیکوتین، تاثیر گذاشتهاند. این تاثیرات، تنها بخش کوچکی از پازل ژنتیکی است که هر فرد را منحصر به فرد کرده است.
استفاده از سیگار: بخشی از ژنوم نیٔاندرتالی، به طور قابل توجهی خطر اعتیاد به نیکوتین را افزایش میدهد. به عقیده محققین، این بخش از ژنوم احتمالا جهت سازگاری نیٔاندرتالها هنگام ورود به محیطهای جدید، مفید بوده است، اما اکنون، پیامدهای منفی به همراه دارد.
موهایی صاف و ضخیم: ژنوم نیٔاندرتالی بر حالت موی انسان مدرن تاثیر گذاشته است؛ به ویژه افرادی که موهای صاف و ضخیم دارند.
سحرخیز بودن: تحقیقات نشان دادهاند که ژنهای مربوط به ریتم شبانه روزی بدن، تحت تاثیر واریانتهای نیٔاندرتالی قرار گرفتهاند. این واریانتها در ژنوم دو انسان نیٔاندرتال ۱۲۰ و ۵۲ هزار ساله، مشخص شدهاند!
بینی بزرگ: واریانت نیٔاندرتالی بر شکل بینی انسانهای مدرن اثر داشته است. بینی بزرگ و بلند در سازگاری انسانهای مدرن، پس از ترک افریقا و ورود به نواحی سردتر شمالی موثر بوده است، چرا که محققین معتقدند این صفت به نیٔاندرتالها در تطابق با آب و هوای سرد و خشک، کمک کرده است (هوای سرد داخل بینی بزرگ به صورت کارآمدتری گرم و مرطوب میشد!).
ابتلا به کووید حاد: در همان ماههای ابتدایی پاندمی، مشخص شد که تعدادی از واریانتهای نیٔاندرتالی، در ابتلای افراد به کووید حاد دخیلند. در واقع، حاملین این واریانتها، ۳ برابر بیشتر احتمال دارد تا به دستگاه تنفس مصنوعی نیاز پیدا کنند.
رنگ پوست و مو: تعدادی از واریانتهای نیٔاندرتالی میتوانند بر رنگ مو و پوست روشنتر و تعدادی دیگر میتوانند بر رنگ پوست تیرهتر اثر داشته باشند. حتی مشخص شده که بین یک واریانت نیٔاندرتالی و رنگ موی “قرمز”، ارتباط وجود دارد. این نشان میدهد که نیٔاندرتالها هم در رنگ پوست و مو، از تنوع بالایی برخوردار بودند، درست مانند ما!
ترجمه: سحر مرتضینژاد