جای خالی میراث دیجیتال در تعریف ایکوم جهانی

  • 08 شهریور 1401 - 14:58
جای خالی میراث دیجیتال در تعریف ایکوم جهانی

رئیس ایکوم ایران با تشریح برنامه‌های مجمع عمومی ایکوم جهانی که در پراگ برگزار شده بود، گفت: در این نشست تعریف جدیدی برای موزه ارائه و خط و مشی استراتژی ایکوم مشخص شد.

سید احمد محیط طباطبایی(رئیس ایکوم) با اشاره به برگزاری مجمع عمومی ایکوم در پراگ گفت: شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) هر سه سال یکبار مجمعی با حضور کمیته‌های خود برگزار می‌کند تا برنامه‌های ۳ سال آینده را مشخص کنند. این یک همایش علمی با حضور نهادها و سازمان‌های ایکوم است. البته برنامه امسال متفاوت بود چراکه پاندمی سبب شد علاوه بر برگزاری به صورت حقیقی به صورت مجازی هم رسمیت داشت.

به گفته محیط طباطبایی، امسال در مجمع ایکوم تعریف موزه تصویب شد. تحولات اخیر سبب شد تعریف جدیدی از موزه ارائه شود. بیش از ۷۰ درصد از اعضای ایکوم در این مهم مشارکت داشتند. بر این اساس حدود فعالیت موزه‌ها براساس امور سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تعریف و مفهوم موزه تغییر کرد. در نهایت مجمع عمومی فوق‌العاده‌ که ۲۴ اوت ۲۰۲۲ (۲ شهریور ماه) برگزار شد ماده ۳ بند ۱ را اصلاح کرد. سه ویژگی مهم موزه‌ها که بر بنیاد در دسترس بودن، فراگیری و باز بودن است مدنظر قرار گرفت. تنوع و پایداری موزه نیز در فرآیند ارتباطی به صورت اخلاقی و حرفه‌ای با مشارکت جوامع تقویت و تجربیات متنوعی برای آموزش، لذت و تامل و به اشتراک گذاشتن دانش ارائه می‌دهد. 

به گفته رییس ایکوم ایران، در واقع تعریف موزه می‌شود: موزه یک نهاد غیر انتفاعی و دائمی در خدمت جامعه است که به تحقیق، جمع آوری، نگهداری، تفسیر و نمایش میراث ملموس و ناملموس می‌پردازد. موزه‌ها برای عموم باز، در دسترس و فراگیر هستند و تنوع و پایداری را تقویت می‌کنند. آنها به صورت اخلاقی، حرفه‌ای و با مشارکت جوامع فعالیت می‌کنند و باهم ارتباط برقرار می‌کنند. موزه‌ها تجربیات متنوعی را برای آموزش، لذت، تأمل و به اشتراک گذاشتن دانش ارائه می‌دهند. بر این اساس موزه‌هایی مانند موزه وزارت خارجه و امثالهم که در دسترس نیستند و امکان بازدید  عموم ندارند، دیگر موزه نیستند. 

او ادامه داد: از آن جهت هنوز میراث دیجیتال جایی در این تعریف ندارد چراکه یونسکو کنوانسیونی برای میراث دیجیتال ندارد. حتا میراث طبیعی هم جایی در این تعریف ندارد که با وجود تاکید و پیشنهاد ایران محقق نشد و عنوان شد اکنون این بخش در موزه‌ها جای دارد. حتا پارک‌های طبیعی هم موزه شناخته می‌شوند. 

به گفته محیط طباطبایی، برنامه استراتژی ایکوم ۶ ساله است و به ۳ حوزه تقسیم می‌شود: حوزه نخست اینکه ایکوم در سال ۲۰۲۸ می‌خواهد صدای جهانی باشد و دیدگاه‌های بین‌المللی تعریف کند. حوزه دوم مدیریت و رهبری ایکوم است که شفافیت امور مالی،  تنوع کار را مدنظر دارد. حوزه سوم نیز به مبحث درگیری ایکوم با تغییرات جهانی می‌پردازد.  

به گفته رییس ایکوم ایران، این مجموعه بیش از ۶۰۰ عضو دارد اما تنها حدود ۱۸۰ عضو فعال هستند و از این میان از طرف ایکوم ایران اسامی ۳۱ نفر برای شرکت در مجمع جهانی ایکوم رد شده بود چراکه فقط این تعداد درخواست داشتند و عده‌ای هم خودشان رفتند.

سپس سیف اله جلیلی (عضو هیأت اجرایی ایکوم ایران ) به معرفی فعالیت‌های شورای موزه‌های دانشگاهی کشور در زمان پاندومیک پرداخت و طیبه گلصباحی نیز به عنوان عضو هیأت اجرایی ایکوم معرفی شد.

دیدگاه