آمدن‌ها و رفتن‌ها و نشستن‌ها و روز و شب گذراندن‌های مردمان کرمان و ایران در کاروانسرایی که روزی از هیاهوها و گفت‌و‌شنودها خالی نمی‌شد تا امروز حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد؛ حرف‌هایی از جنس تاریخ و هویت و از جنس بودن تا ابد…
از کاروانسرای وکیل کرمان چه می‌دانیم؟
کاروانسرای وکیل کرمان در حاشیه خیابان شریعتی و سه راهی شمال جنوبی شهر کرمان واقع شده و جزو کاروانسراهای بزرگ جهان محسوب می‌شود. این بنا با برخورداری از ۱۲۰ حجره در دو طبقه به فرمان محمد اسماعیل‌خان وکیل‌الملک والی کرمان در حدود سالهای ۱۲۸۴–۱۲۷۷ ه. ق شروع به ساخت شد و در زمان مرتضی قلی‌خان نوری وکیل‌الملک ثانی فرزند ایشان به سال ۱۲۸۷ پایان یافت.
این بنای تاریخی از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکز مهمی مانند حمام گنجعلیخان، موزه سکه (ضرابخانه گنجعلیخان)، بازار کرمان و همچنین کاروانسرای گنجعلیخان، بازار وکیل، رستوران و چایخانه وکیل، مسجد وکیل و پارکینگ بازار ارگ قرار گرفته است.
این کاروانسرا از مجموعه کاروانسراهای درون‌شهری است که در مجموعه وکیل قرار گرفته‌است.
کاروانسرای وکیل از دو طبقه تشکیل شده و ۱۲۰ غرفه را در خود جای داده است. تعداد حجره‌های این کاروانسرا در طبقه اول به ۸۱ باب و در طبقه دوم به ۳۱ باب می‌رسد. کاروانسرای وکیل دو درب ورودی به بازار وکیل دارد. سر در ورودی کاروانسرای وکیل که به داخل بازار باز می‌شود، با گچ‌بری و کاشی‌کاری‌های زیبایی تزیین شده‌است. سر در ورودی دوم کاروانسرا که در قسمت بیرونی بازار وکیل قرار دارد را نیز با کاشی مزین کرده‌اند. از جمله مشخصه‌های ارزشمند کاروانسرا یکی بادگیری است که در نوع خود از اعتبار و زیبایی خاصی برخوردار است و دیگری برج ساعت این اثر تاریخی است که چگونگی ورود آن به ایران و به کار انداختن آن حدیث مفصلی دارد.
مجموعه کاروانسرای وکیل در گذشته یک مجموعه تجاری بوده و تغییر آن به هتل با توجه به موقعیت آن در مرکز شهر و در بافت قدیمی و همچنین مجاورت با بازار گنجعلیخان و جاذبه‌های توریستی موجود در این محدوده، تاثیر بسزایی در رونق گردشگری شهر کرمان خواهد گذاشت. از آنجا که کاروانسرای وکیل بزرگ‌ترین کاروانسرای درون شهری کشور است، قطعا مخاطبان و گردشگران داخلی و خارجی خاص خود را خواهد داشت.
زندگی دوباره کاروانسرای وکیل
این کاروانسرا در سال ۱۳۹۶ طی قراردادی با شرکت «گروه سرمایه‌گذاری، میراث‌فرهنگی و گردشگری ایران» (سمگا) و صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی وابسته به وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به منظور احیا، تغییر کاربری و همچنین بهره‌برداری واگذار شد که عملیات اجرایی آن از ابتدای سال ۱۳۹۷ شروع شد.
کاروانسرای وکیل کرمان برای تبدیل شدن به هتل (کاروانیکا) مراحل پایانی خود را سپری می‌کند بطوریکه هم اکنون تجهیزات هتلی و راه‌اندازی و تست تاسیسات اعم از مکانیکال، الکتریکال و جریان ضعیف که مربوط به نرم‌افزار هتل است، در حال اجرا است.
هتل کاروانیکا دارای ۵۷ اتاق و سوییت اقامتی است که در مجموع ۱۴۴ تخت را شامل می‌شود. این مجموعه دارای رستوران، شربتخانه، کافی شاپ، فضای ورزشی، کتابخانه و آمفی تئاتر است که با بهره‌برداری آن، طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، اشتغال حدود ۱۰۰ نفر بطور مستقیم و زنجیره‌ی عظیم و گسترده‌ای از مشاغل مرتبط و وابسته به آن ایجاد خواهد شد.
با توجه به نوسانات قیمت‌ها در سالهای اخیر، تاکنون در بخش عمرانی حدود ۱۱۰ میلیارد تومان و برای بخش تجهیزات هتلی نیز حدود ۳۰ میلیارد تومان هزینه برآورد شده که تاکنون حدود ۷ میلیارد تومان آن تامین شده است.
در طرح مرمت و احیای این بنای تاریخی سعی شده که از تمامی فضاها و پتانسیل‌های نهفته در آن به بهترین نحو استفاده کرده و با بهره‌گیری از تمامی اصول و مبانی نظری مرمت بتوان این بنا را در سالهای متمادی از نظر سازه‌ای و معماری مورد حفاظت قرار داد. همچنین تلاش شده از کاربری‌های گذشته این کاروانسرا الهام گرفته و بتوان از نظر اقتصادی و درآمدزایی نیز این مجموعه را به حد مناسبی رسانید.
همچنین ایجاد و راه‌اندازی بخش‌هایی برای معرفی صنایع‌دستی، سوغات وکارگاه‌هایی همچون گلیم‌بافی، پته‌دوزی، مسگری، حصیربافی، تراش سنگهای قیمتی و نیمه‌قیمتی و… می‌تواند جذابیت خاصی را برای گردشگران فراهم آورد. افزون بر آن با راه‌اندازی مجموعه کاروانسرای وکیل، انتظار می‌رود بازار تاریخی مجاور این بنا، خود را به لحاظ کیفی با این مجموعه همسنگ کرده و زمینه شکوفایی اقتصاد گردشگری استان کرمان را فراهم آورد.