سریال سووشون؛ روایتگر بخشی از تاریخ ایران

  • 12 تیر 1401 - 8:04
سریال سووشون؛ روایتگر بخشی از تاریخ ایران

سریال سووشون که مدتی است کار ساخت آن بر پایه رمان مشهور «سووشون» اثر سیمین دانشور در شیراز آغاز شده، فضای اجتماعی و سیاسی دهه ۱۳۱۸ شمسی را که همزمان با سال‌های جنگ جهانی دوم است و قشون انگلیسی شیراز را اشغال کرده‌اند، با درون‌مایه‌ای «اعتراضی» روایت می‌کند.

قهرمان این رمان زنی به نام «زری» است که در یک فرایند تدریجی از یک زن محافظه‌کار به یک زن ظلم‌ستیز تبدیل می‌شود.

این رمان با الهام‌گرفتن از اساطیر ایرانی و در آمیختن آن با نمادها و تمثیل‌های مذهبی داستان را به پیش می‌‌برد. باید منتظر ماند و دید نرگس آبیار کارگردان سریال «سووشون» تا چه حد توانسته از این رمان، یک مجموعه پرکشش و جذاب بسازد و از فروافتادن به دامن کلیشه‌ها و نگاه جانبدارانه و غیرمنصفانه که در سال‌های اخیر به آفت بزرگ سریال‌های تاریخی در ایران تبدیل شده، پرهیز کند.

در این میان اما آنچه که خبرساز شده و به گونه‌ای بر وضعیت فعلی و حتی آینده این سریال سایه انداخته، روند ساخت سریال سووشون در شیراز است. انتخاب بناهای تاریخی شیراز برای ساخت این سریال و ایجاد سازه‌های نامناسب در این بناها سبب بروز انتقادات گسترده‌ای در میان دوستداران میراث فرهنگی و شهروندان شد. سازندگان این سریال بر این باور هستند که به بناهای تاریخی تعرضی نکرده‌اند اما حقیقت این است دکورهایی که در باغ تاریخی عفیف‌آباد شیراز و تنه به تنه بنای تاریخی این باغ برپا کرده بودند، چیزی فراتر از تعرض بود.

بهترین گزینه برای ساخت چنین سریال‌هایی استفاده از شهرک‌های سینمایی‌ست نه بناهای تاریخی که میراث ملی همه ایرانیان است و جایگزینی برایشان وجود ندارد. حتی اگر شهرک سینمایی هم برای ساخت سریال سووشون وجود نداشته، استفاده از بناهای تاریخی شیراز می‌بایست بدون کوچکترین دخل و تصرف صورت گیرد و اگر جز این باشد، هم آثار تاریخی آسیب می‌بینند و هم روند ساخت سریال تحت‌الشعاع بی‌دقتی و بی‌مسئولیتی در برابر مواریث ملی قرار می‌گیرد.

سریال سووشون می‌تواند یک اثر ماندگار در روایت بخشی از تاریخ این ممکلت باشد اما در مسیر ساخت این سریال نباید دست به اقداماتی زد که «ضد فرهنگی» تعریف می‌شوند و می‌توانند بر کلیت این سریال سایه بیاندازند.

حالا که اراده بر این است در ساخت این سریال از آثار تاریخی شیراز به عنوان لوکیشن استفاده شود، کارگردان و سازندگان این سریال باید با جدیت تمام، مسئولانه رفتار کرده، از هر آنچه که سبب دخل و تصرف در مواریث ملی می‌شود، خودداری کنند.

دیدگاه