کتاب «باستان مردم‌شناسی روستا؛ روستاهای ایران از منظر باستان‌شناسی» نوشته کرول کرامر با ترجمه آرمان وفایی توسط مرکز معرفی فرهنگی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری چاپ و منتشر شد.
به گزارش ایلنا، باستان مردم‌شناسی یک راهبرد پژوهشی است که می‌تواند منجر به درک یافته‌های باستان‌شناسانه بر اساس مشاهدات معاصر، با تکیه بر تئوری حدوسط باشد.
این راهبرد پژوهشی زمانی اهمیت یافت که باستان‌شناسانی همچون بینفورد باستان‌شناسی را به مثابه انسان‌شناسی در زمان گذشته نگاه کردند و به عنوان باستان‌شناس خود را ملزم به درک جزییات فرهنگ گذشته دانستند.
بنابراین باستان مردم‌شناسی به عنوان یک پارادایم غالب در گذر از باستان‌شناسی سنتی به باستان‌شناسی جدید در دهه ۱۹۷۰میلادی اهمیت می‌یابد.
در دهه‌های ۱۹۶۰و۱۹۷۰هیئت‌های خارجی زیادی در ایران به مطالعه باستان‌شناسانه در غالب کارهای میدانی می‌پرداختند که بعضی از آن‌ها در بخشی از مطالعات خود را برای درک داده‌های باستان‌شناسانه از مطالعات مردم‌نگاری بهره می‌گرفتند.
کتاب حاضر حاصل یکی از این مطالعات است که توسط کارول کرامر به نگارش درآمده است، وی به عنوان یک عضو هیئت در پروژه کاوش‌های موزه اونتاریو در گودین تپه متوجه شباهت‌های فراوانی بین داده‌های حاصل از کاوش با موارد متعددی از مشاهدات از زندگی روستاییان شده است و بر این اساس با بهره‌گیری از ئئوری حد وسط برای درک داده‌های باستان‌شناسانه مطالعات مردم‌نگاری را در این بخش از زاگرس مرکزی مفید دانسته و برای رساله دوره دکترای خود مبادرت به انجام چنین مطالعاتی کرده است.
او در طول این نوشتار نشان می‌دهد که تمرکز بالایی بر مورد مطالعاتی خود، روستای علی‌آباد دارد اما در جای جای این کتاب از مطالعات مشابه در نقاط دیگر خاورمیانه و حتی نقاط دیگر جهان بهره می‌برد و به بیان شباهت‌ها و تفاوت‌ها در این زمینه می‌پردازد.
عناوینی همچون قیاس مردم‌شناسانه، نظر باستان‌شناسانه، مالکیت زمین، ثروت و فرهنگ مادی، کاربری زمین و استقرار پیش از تاریخ، شهرهای کوچک و شهرها، معماری مسکونی و جمعیت و… در قالب هفت فصل در این کتاب آمده است.