یک مدل‌سازی ابتدایی از آب و هوای دوران پارینه‌سنگی نشان دهنده‌ی یک مسیر مناسب جهت گسترش نئاندرتال‌ها و انسان مدرن از سمت شرق به داخل آسیا است.
طبق نتایج یک مطالعه که در ژورنال PLoS ONE منتشر شده است، وجود دوره‌های رطوبتی متعدد در ایران باستان سبب گسترش جمعیت‌های انسانی از جمله هومو ساپینس و نئاندرتال به این ناحیه شده است. این دوره‌های رطوبتی سبب ایجاد دریاچه‌های بزرگی شده‌اند که پیش از این بیابان بودند. برعکس، در طول دوره‌های یخبندان، این افزایش خشکی منجر به گسترش بیابان‌ها و درنتیجه تراکم و جدایی جمعیت‌های هومینین شد.
این چرخه‌ی خشکی و رطوبتی برای اولین‌بار است که در ایران نشان داده شده است. طی یک دوره‌ی گرم و مرطوب که حدود ۱۳۰ هزار سال پیش شروع شد و نیز با ظهور دریاچه‌ها و رودخانه‌ها، ۲ مسیر برای جمعیت‌های انسانی میسر شد؛ یکی مسیر شمالی بود که از میان رشته کوه‌های البرز و کپه‌داغ و نیز شمال دشت کویر گذر می‌کرد و دیگری که برای اولین بار در این مطالعه کشف شد، از میان رشته کوه‌های زاگرس عبور می‌کرد.
به عقیده‌ی پروفسور Petraglia، این نتایج بر اهمیت محدوده‌ی ایران در گسترش گونه‌ی ما به خارج از آفریقا و نهایتا به سرتاسر جهان تاکید می‌کند.
در مطالعه‌ای دیگر، یک مدل‌سازی کامپیوتری از مهاجرت نئاندرتال‌های اروپایی، نقاط باستانی پنهان شده‌ی مهمی در ایران را مشخص کرد. محققین با استفاده از این مدل‌سازی، محلی را در جنوب دریای خزر یافتند که می‌توانسته محتمل‌ترین مسیر برای مهاجرت نئاندرتال‌ها به داخل ایران باشد.
درنتیجه، این ناحیه از ایران که کمتر مورد بررسی قرار گرفته، از موقعیت مناسبی جهت سکونت نئاندرتال‌ها برخوردار بوده است.
سحر مرتضی‌نژاد