محمد خلیل محمودی، مدیر داخلی مجموعه میراث جهانی بیشاپور
مجموعه تاریخی طبیعی بیشاپور نزدیک به ۲۰۰ هکتار وسعت دارد و ازجمله آثار تاریخی اوایل حکومت ساسانی است که به دستور شاهپور اول ساسانی، دومین پادشاه ساسانیان برپا گردیده است. این شهر جز یکی از پنج ایالت منطقه فارس موردتوجه پادشاهان اولیه ساسانی قرار گرفته بود، بهطوریکه آثاری باارزش در شهر بیشاپور و شش نقش برجسته مهم در ورودی تنگ چوگان حجاری و به یادگار گذاشتهاند.
شهر تاریخی بیشاپور از سال ۱۳۱۹ با پشتوانه علمی و مالی موزه لوور، توسط ژرژ سال و رومن گیریش من حفاری و کاوش شد پس از آن نیز فعالیتهای باستانشناسی، کاوش و حفاظت توسط باستانشناسان و کاوشگران ایرانی ادامه یافت. این شهر دربیست و چهارم شهریورماه ۱۳۱۰ برابر با ۱۶ سپتامبر ۱۹۳۱ میلادی در فهرست آثار ثبتی ملی ایران و بعد از آن نیز در ۹ تیرماه ۱۳۹۷ برابر با ۳۰ ژوئن ۲۰۱۸ به شماره ثبتی ۱۵۶۸ در فهرست آثار جهانی یونسکو قرار گرفت.
این شهر تاریخی از جهات مختلف طراحی، معماری، فضاسازی بناها، کتیبهها و نقوش برجستهها دارای اهمیت است. این شهر در دوره پهلوی دوم از سوی وزارت فرهنگ و هنر سابق با عنوان محل پایتخت قدیم شاپور معرفی گردیده است در توضیحات پرونده قدیمی این اثر آورده شده: موزه لووراز سال ۱۳۱۴ میلادی در زمینهای نامبرده کاوشهای علمی کرده، این کاوشهای علمی که به هزینه موزه لوور انجام گرفته است، در موسم اول تا سال ۱۳۱۵ خورشیدی برابر با ۱۹۳۶ میلادی ادامه داشته و موسم دوم آن از زمستان ۱۹- ۱۳۱۸ برابر با ۹-۱۹۳۸ میلادی آغازشده تا بهار سال بعد دوام داشته سپس سومین موسم کاوش آن در بهار سال ۱۳۲۰ برابر با ۱۹۴۰ میلادی عملی شده است.
شهر تاریخی بیشاپور در فاصله ۲۳ کیلومتری غرب شهر کازرون و در حاشیه رودخانه شاپور، قرار دارد. این شهر به دستور شاپور اول ساسانی، دومین پادشاه سلسله ساسانیان ساخته شده و تاریخ ساخت آن بر اساس کتیبه پهلوی ستونهای یادبود، مربوط به سال ۲۶۲ میلادی است . این شهر تاریخی با وسعتی نزدیک به ۲۰۰ هکتار، شامل سه بخش است. بخش نخست یا اصلی که توسط یک حصار و دیوار سنگی محصور بوده و بناهای حکومتی و مذهبی همچون تالار تشریفات، کاخ والرین، ایوان و حیاط موازی یک و معبد آناهیتا را شامل میشود. بخش دوم که قسمت حفاظتی و نگهبانی شهر بوده، شامل قلعه هایی به نام قلعه دختر است که در طرف شمال شهر بر سینه کوه شاپور قرار گرفته است. بخش سوم شامل بناهایی چون مدرسه اسلامی دوره آلبویه، مسجد جامع و حمامهای بیشاپور و بنای یادبود یا ستونهای یادبود است.
همهساله و در فصول پاییز و زمستان که هوای مطلوبتری در این منطقه حاکم هست گردشگران و علاقهمندان خارجی و داخلی از این آثار بازدید میکنند. ایجاد مسیر گردشگری همراه با نورپردازی و تابلوهای معرفی به گردشگران برای دسترسی بهتر به اطلاعات کمک میکند.
موزه تخصصی ساسانی بیشاپور با دارا بودن بسیاری از آثار شاخص از جمله بخشی از موزاییکهای طراحیشده در بعضی از بناها، سردیس، مجسمه، سنگقبرهایی با حجاریهای دارای کتیبه، مجموعه سکهها و مهرهای ساسانی همواره مورد توجه بازدیدکنندگان در این مجموعه قرار دارد. وجود کتابخانه با محتوای کتابهای تاریخی بهویژه در مورد حکومت ساسانیان از جمله مکانهای مورداستفاده دانشجویان و دانشپژوهان است.
با توجه به موقعیت مهم منطقهای، تنوع آب و هوایی مطلوب و مسیر ترانزیتی از طرف استانهای همجوار که مجموعه تاریخی طبیعی بیشاپور در آن قرار گرفته، ظرفیت فوقالعادهای از لحاظ جذب گردشگر داشته و میتواند با توجه به نقش تبلیغات در معرفی این مکان، به جذب حداکثری گردشگران داخلی و خارجی امیدوار بود. همچنین با ایجاد بوم گردی هاو اقامتگاهها، نظر به استقبال چشمگیر از این نوع مکانها و همچنین روستاهای متعدد موجود در اطراف این شهر تاریخی میتوان با بسط و گسترش آنها در راستای اشتغال پایدار اقدام کرد که تأثیر مستقیمی بر موقعیت اقتصاد و معیشت خانوارهای محلی خواهد داشت.