چهره‌های ماندگار اعتبار و اعتماد یک جامعه پویا و خلاق

  • 02 مرداد 1401 - 9:42
چهره‌های ماندگار اعتبار و اعتماد یک جامعه پویا و خلاق

علیرضا عسکری چاوردی، مدیر پایگاه میراث جهانی منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس فیروزآباد و سروستان

چهره‌های ماندگار اعتبار و اعتماد یک جامعه پویا و خلاق و رمز ماندگاری هویت فرهنگی و علمی جامعه هستند.

در جامعه‌ای که علم و دانش پویا است چهره‌های ماندگار هویت‌ساز می‌شوند. در حقیقت، بزرگداشت چهره‌های ماندگار تکریم علم و دانش است، نشان از نوعی مدیریت فرهنگی در جامعه دارد و بر مبنای هویت علمی فرهنگ‌سازی می‌شود. 

یکی از پویاترین بخش‌های جامعه ایرانی همین تمدن‌سازی در حوزه شناخت بزرگان علم و اندیشه است. برای سرزمین‌های بزرگ، کهن‌سال و متمدنی نظیر ایران شناخت و معرفی چهره‌های ماندگار بخش هویتی میراث‌فرهنگی این کشور است. رسالتی است که از نظر مدیریت فرهنگی در بازیابی هویت علمی جامعه و انتقال این دانش به دانشمندان نسل جوان برای پویایی و تداوم فرهنگی علمی ضرورت دارد. این رسالت درسی بزرگ برای ماندگاری در سرزمینی است که ریشه‌های فرهنگی اجتماعی نسل امروز و فردای جامعه به آن وابسته است. 

یکی از شایسته‌ترین اقدامات وزارت میراث‌فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی تجلیل از چهره‌های ماندگار است. این اقدام آگاهانه بار دیگر هویّت ساز شد و معنویت فرهنگی جامعه علمی کشور را در حوزه میراث‌فرهنگی پایدار و نهادینه ساخت. در حقیقت، این برنامه نشان می‌دهد متصدیان میراث‌فرهنگی کشور به دنبال پویایی جامعه‌ای هستند که مشروعیت فرهنگی جامعه امروز آن ریشه در تاریخ پرفرازونشیب مردمان کهن آن سرزمین دارد. فراتر از هویت بصری هویت ذهنی را جستجو می‌کنند که بخش تمدنی جامعه ایرانی ریشه‌های فرهنگی، هویتی و ملّی خود را در آن اصالت‌های کهن باز می‌یابد. 

بوی جوی مولیان آید همی یاد یار مهربان آید همی (رودکی) 

تجربه‌های عینی و ذهنی گسترده‌ای در ذهن میراث داران جاویدان میراث‌فرهنگی جامعه ایرانی از نظر فرهنگی، دانش تجربی و علمی وجود دارد که طی دهه‌های گذشته در خدمت به مواریث کهن این جامعه سربلند بکار گرفته‌شده است. بخشی از این تجربیات روایت‌های ذهنی از نسلی به نسلی دیگر بوده است و به همان شیوه‌های سنتی در توسعه پایدار بناها و آثار تاریخی مورد استفاده قرارگرفته است. 

ثبت و ضبط این دانش سنتی اصالت دار به‌ویژه در شیوه‌های مرمت و حفاظت از آثار باستانی می‌تواند تجربه‌های مفید این نسل پویا را به نسل جدید انتقال دهد. در روزگاری که برای مرمت هر یک بخش از اثر تاریخی نیازمند تهیه طرح فنی پیش از اجراء و تهیه گزارش علمی درروند اجرا و پس‌ازآن گزارش جامع مکتوب است فرصتی مغتنم است علاوه بر تکریم شخصیت‌ها، راهکار آگاهانه‌ای برای بکارگیری پیشینه علمی و فرهنگی دانش تجربی و علمی نسل چهره‌های ماندگار به دانش و تکنولوژی جدید در خدمت به میراث‌فرهنگی بکار گرفته شود. 

این موضوع به‌ویژه در خصوص میراث‌های جهانی جامعه ایرانی اهمیت بسزایی دارد. تهیه بانک‌های اطلاعاتی، مشاوره‌های رسمی، مستندسازی‌ها و سبک‌شناسی‌ها طی چند دهه در سرتاسر جامعه ایرانی از سال‌های ۱۳۱۰ هجری شمسی در ساختار میراث‌فرهنگی از وزارت معارف تا وزارت میراث‌فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی در قرن معاصر از شیوه و سبک دانش سنّتی به دانش میراث‌فرهنگی نهادینه‌شده است. 

در این مرحله با خودآگاهی وزارت میراث‌فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی در تکریم فرهنگی به مرحله پویایی علمی دانش فنی میراث‌فرهنگی می‌رسیم که تداوم آن جامعه ایرانی را در حفظ و نگهداری میراث تمدنی و معنوی پویا نگه خواهد داشت. فراتر از راهبردها، چگونگی برنامه‌های اجرائی آن در سطوح مختلف ملّی و محلی چشم‌انداز جامعه را به توسعه پایدار دانش میراث‌فرهنگی رهنمون می‌سازد.

دیدگاه