احمد زیدآبادی
تحلیلگر
به نظرم یک آدم منصف نمیتواند وجود یهودستیزی در تاریخ بشری را انکار کند. این پدیده به طور مشخص در قرون وسطی و دوران مدرن، بیشتر در دنیای مسیحیت رواج داشته است.
در قرن ۲۰ موج یهودستیزی بخشی از اروپا را فرا گرفت و منجر به پاکسازی قومی یهودیان توسط نازیها در آلمان شد. میلیونها انسان بیگناه در اردوگاههای مخوف از بین رفتند و اثر و آثاری از آنان باقی نماند.
طبعاً فرهنگ یهودستیزی هم اکنون نیز در گوشههایی از دنیا همچنان زنده است و هر انسان با وجدانی به سهم خود میکوشد تا از آن پیشگیری کند.
اینکه فردی صرفاً به دلیل اعتقاد دینی یا تعلقات قومیاش مورد تحقیر، توهین و آزار دیگران قرار گیرد؛ امری غیر انسانی و مذموم است و با هیچ نظام اخلاقی سازگار نیست.
در این میان اما مشکلی بزرگ پدید آمده است. مشکل بزرگ این است که دولت اسرائیل داعیه دار و مدعی مبارزه با یهودستیزی در سطح جهان شده است.
تبیین رابطۀ دقیق پدیدۀ اسرائیل و جمعیت یهودی جهان، قاعدتاً پیچیدگی و دشواری خود را دارد؛ اما معادل قرار دادن اسرائیل و یهودیان، آشکارا امری موهوم و جعلی است. در حقیقت، ادعای اسرائیل دربارۀ مبارزهاش با یهودستیزی، در بیشتر موارد رنگی از حسن نیت و صداقت ندارد. یک انسان منصف همانطور که میپذیرد یهودستیزی امری واقعی است؛ در همان حال هم اعتراف میکند که این موضوع برای دولت اسرائیل به صورت نوعی صنعت و تجارت در آمده است.
راستگرایان اسرائیلی خود را معادل «یهودیت اصیل» و دولت اسرئیل را «مظهر هویت همین نوع از یهودیت» تعریف میکنند. بنابراین از نگاه آنان یهودیت چیزی جز اسرائیل نیست! بدین ترتیب، هرگونه انتقاد یا تعرض به سیاست اسرائیل فوری انگ یهودستیزی به خود میگیرد!
از قضا قربانی این وضع، در درجۀ نخست، آن دسته از یهودیان شریف و انسان دوستی هستند که تداوم اشغال سرزمینهای فلسطینی از سوی اسرائیل را تاب نمیآورند و برای پایان دادن به این وضع با دولت اسرائیل مبارزه میکنند. این دسته از یهودیان همین که زبان انتقاد خود از سیاست دولت اسرائیل را کمی تند و تیز کنند؛ بلافاصله به یهودستیزی متهم میشوند.
ناتالی پورتمن آخرین نمونه از این وضعیت است. پورتمن که خود یک یهودی اسرائیلی – آمریکایی است، حاضر نشد برای دریافت جایزۀ دو میلیون دلاری جنسیس در اسرائیل حضور یابد. او علت این امر را حضور بنیامین نتانیاهو در مراسم دانست و به صراحت تأکید کرد که برای اعلام انزجار از شقاوت و بیرحمی و خشونت و سوء استفاده از قدرت، حاضر به حضور در مراسم نیست.
ناتالی اما به رغم موقعیت برجستهاش در دنیای هنر، به دلیل بیزاریاش از سیاستهای نتانیاهو، از تهاجم راستگرایان اسرائیلی در امان نماند و حتی یکی از وزیران کابینۀ نتایناهو سخنان او را در مرز یهودستیزی دانست!
با این حساب، از نگاه دولت اسرائیل، گویی اتهام یهودستیزی در عصر حاضر، عمدتاً متوجه یهودیان شرافتمندی است که سیاست آن را نژادپرستانه و شقاوت آمیز میدانند!
این در حالی است که برخی از ایرانیان خارج از کشور، در وارد کردن اتهام یهودستیزی به منتقدان دولت راستگرای افراطی نتانیاهو، گوی سبقت را از همتایان اسرائیلی نیز خود ربودهاند. این افراد گویی منتظرند تا نویسنده یا صاحب نظری به جنایات دولت اسرائیل علیه فلسطینیها اشاره کند تا فوری او را به «یهودستیزی» و «فلسطین پرستی» متهم کنند. این افراد متأسفانه گامی فراتر از این هم میگذارند. آنان چون تصور میکنند که «اسرائیل متحد طبیعی ایران در خاورمیانه است» بنابراین هرگونه انتقاد به اسرائیل را «ایران ستیزی» هم مینامند!
به گمانم اطلاعات این دسه از ایرانیان خارج نشین از آنچه در اسرائیل و سرزمینهای فلسطینی میگذرد؛ از تبلیغات یکسویه و منزجر کنندۀ منشه امیر فراتر نرود و گر نه، چطور ممکن است با نژادپرستان بیرحمی چون سران «بیت یهودی»، «ایزرائیل بیتینو» و بسیاری از رهبران لیکود همنوا شوند و فلسطینیهای رنج کشیده و دردمندی که حتی ترامپ نیز خود را دلسوز آنان معرفی میکند؛ در خورِ برخورداری از حقوق اولیۀ انسانی ندانند!
*نظرات و آرای مطرحشده در مقالات و تحلیلها، بیانگر دیدگاههای نویسندگان است.
همون بهتر که این جایزه رو قبول میکرد والا