محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران روز پنجشنبه در زمانی که ضربالاجل تعیین شده از سوی دونالد ترامپ برای قدرتهای اروپایی در موضوع اصلاح نقایص برجام رو به پایان بود، در پیامی ویدئویی به زبان انگلیسی که در شبکه اجتماعی یوتیوب منتشر شد، اعلام کرد که ایران با قدرتهای بزرگ بر سر توافق هستهای سال ۲۰۱۵ میلادی مجددا مذاکره نخواهد کرد.
او گفت: «ایران دربارۀ آنچه که سالها پیش مورد توافق قرار گرفته و به اجرا گذاشته شده است، دوباره مذاکره نخواهد کرد… ما همچنین هر نوع متمم جدیدی در این باره را رد خواهیم کرد.»
او افزود که ایالات متحده آمریکا «بطور پیوسته این توافق هستهای را، بویژه با ارعاب دیگران با هدف جلوگیری از همکاری تجاری آنها با ایران، نقض کرده است.»
قرار است دونالد ترامپ در ۱۲ ماه مه تصمیم نهایی خود را درباره تحمیل یا لغو تحریمهای ایران اعلام کند.
خبرگزاریهای تسنیم و فارس متن سخنان آقای ظریف در پیام ویدئویی را به این شرح منتشر کردند: «در دو سال نخست فعالیتم در مقام وزیر خارجه ایران، بیشتر وقتم را صرف مذاکره با همتایان اروپایی خود، روسیه، چین، آلمان، فرانسه، بریتانیا و ایالت متحده آمریکا کردم. ما در سال ۲۰۱۵ میلادی به یک توافق جامع دربارۀ برنامه هستهای ایران دست یافتیم و آن را برنامه جامع اقدام مشترک نامگذاری کردیم. در این توافق، کشور من موافقت کرد تا گامهای محکمی اتخاذ کند تا در وهلۀ نخست نگرانی آمریکا را برطرف کند. آمریکا نیز متعد شد تا تحریمها را برداشته و تجارت با ایران را تسهیل بخشد.»
آقای ظریف افزود: «برجام، یک معاهده نبود که به امضا یا تایید شدن از هر طرفی، نیاز داشته باشد، بلکه بعد از تایید شدن در شورای امنیت سازمان ملل، برای همه الزامآور شد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ۱۱ فرصت مختلف اعلام کرده است که ایران به همۀ تعهدات خود عمل کرده است. در مقابل، آمریکا بصورت پیوسته این توافق را به خصوص با ارعاب دیگران برای جلوگیری از داشتن همکاریهای تجاری با ایران نقض کرده است. سال گذشته نیز گفته شد که رئیس جمهور ترامپ از این توافق ناخرسند است و اکنون مشخص شده که واکنش برخی کشورهای اروپایی به این ناخرسندی، پیشنهاد اعطای امتیازات بیشتر به آمریکا از طرف ایران بوده است.»
وزیر خارجه ایران ادامه داد: «این امتیازدهیها، یک توافق جدید و شامل مسائلی است که همۀ ما تصمیم گرفتیم از مذاکراتمان مستثنی شود که شامل ظرفیتهای دفاعی ایران و نفوذ منطقهای آن بود».
او افزود: «این را درک کنید که در هر دو موضوع، این ایران است که باید شاکی و ناراضی باشد و نه غرب. ما قرنهاست که به کسی حمله نکردهایم اما مورد تهاجم قرار گرفتهایم. تازهترین این حملات توسط صدام حسین انجام شد که از سوی آمریکا و متحدان منطقهای حمایت میشد. غرب حتی فعالانه مانع از آن شد که ما حتی ابزارهای ابتدایی دفاعی خریداری کنیم آنهم درحالیکه صدام، هم غیرنظامیان و هم سربازان ایرانی را با سلاح شیمیایی هدف قرار داد. با وجود این تجربه فجیع، ما هنوز کسری از بودجۀ کشورهایی مثل عربستان سعودی و امارات متحده عربی را در بخش دفاعی هزینه میکنیم و موشکهای ما بُرد کوتاهتری نسبت به موشکهای سعودی دارند».
آقای ظریف با اشاره به اینکه کشورهای حاشیۀ خلیج فارس گروههای تروریستی مانند القاعده، طالبان و داعش را حمایت میکردند، گفت: «ما در شکست این افراطیها نقش محوری داشتیم».
او گفت: «بگذارید یک بار برای همیشه این مسئله را برای شما روشن کنم. ما نه امنیت خود را به خارج واگذار میکنیم و نه بر سر توافقی که با حسننیت اجرا کردهایم، مذاکره مجدد کرده یا چیزی بر آن میافزاییم.»
او بیان مثالی در این باره که، وقتی خانهای می خرید و خانواده خود را به این خانه منتقل میکنید، نمیتوانید دو سال بعد برگردید و دربارۀ قیمت آن دوباره مذاکره کنید، گفت: «اگر آمریکا به نقض توافق ادامه دهد یا از آن خارج شود، ما نیز از حق خود برای واکنش نشان دادن استفاده میکنیم».
آقای ظریف تاکید کرد: «سر و صدا یا تهدید، برای آمریکا توافق جدیدی به ارمغان نمیآورد. مخصوصا زمانی که آنها به توافقی که هماکنون به دست آمده احترام نمیگذارند».
او با کارتونی خواندن ادعاهای آمریکا علیه ایران گفت: «تکرار مکررات دو دهۀ گذشته که توسط آژانس اتمی رسیدگی شده است، برای لغو توافق، کسی را فریب نمیدهد».
آقای ظریف در پایان به آمریکا هشدار داد یا به تعهداتش در چهارچوب برجام پایبند باشد یا اینکه تمام مسئولیت عواقب عمل نکردن به تعهدات، فقط و فقط بر عهده واشنگتن است.