در حالی که ۲۷ عضو اتحادیه اروپا و کشورهای همسایه تلاش میکنند تا کارزار واکسیناسیون علیه ویروس کرونا را تقویت کنند، بحث بر سر خرید واکسن از دو رقیب عمده اروپا یعنی چین و روسیه در نهادهای اروپایی، دولتهای عضو، رسانهها و شبکههای اجتماعی بالا گرفته است.
به گزارش یورو نیوز، صربستان پیشاپیش با انتقاد از روند کند تحویل واکسنهای فایزر بیونتک و آسترازنکا، از چین واکسن خریده است. روز سهشنبه و تنها ساعاتی پیش از انتشار گزارش نتایج سومین مرحله آزمایش انسانی واکسن اسپوتنیکv، اولین محموله واکسنهای روسی وارد خاک مجارستان شد.
با وجود انتشار گزارش لنست مبنی بر بی خطری و کارایی بالای ۹۱ درصدی واکسن اسپوتنیکv، استراتژی کمیسیون اروپا درباره واردات واکسن تغییر نمیکند.
اتحادیه اروپا، و البته نه کشورهای عضو، تنها با شرکتهایی قرارداد میبندند که لابراتوارهای تولید آنها در خاک اروپا باشد. این مساله، به آژانس دارویی اروپا امکان نظارت و تایید واکسن را میدهد. اریک مَمر، سخنگوی کمیسیون اروپا میگوید: «حالا وقت بحث درباره این چیزها [واردات واکسن از خارج از اروپا] نیست. باید روی استراتژی تحویل واکسنهایی که قرار بوده به ما برسد، متمرکز شویم.»
با این حال واکسیناسیون در اروپا بسیار کند پیش میرود. احتمالا و در صورت ادامه روند کنونی، واکسیناسیون عمومی تا زمستان یک سال آینده هم انجام نمیشود. این در حالی است که اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا روز سهشنبه اعلام کرد تا پایان تابستان ۲۰۲۱ باید ۷۰ درصد بزرگسالان اروپایی واکسینه شده باشند. همچنین امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه، یکی از کشورهایی که تاکنون کمترین شمار واکسیناسیون را انجام داده، میگوید تا ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۱، تمام بزرگسالان داوطلب دستکم یک دُز واکسن دریافت خواهند کرد.
در روزهای گذشته، و پیش از انتشار گزارش لنست، بحث خرید واکسن از روسیه در رسانههای اروپایی بالا گرفته بود. در فرانسه، شماری از پزشکان و متخصصان بر لزوم واردات واکسن اسپوتنیکv در صورت تایید آژانس دارویی اتحادیه اروپا تاکید کردند. شمار دیگری از پزشکان هم با اشاره به نبود اطلاعات کافی نسبت به کارایی این واکسن، ابراز تردید کردند.
شرکت گالیما، تولید کننده واکسن اسپوتنیکv بیستم ژانویه درخواست خود برای اخذ تائیدیه این واکسن را به اتحادیه اروپا تسلیم کرد. گالیما اندکی پیش از آن همکاری با شرکت آسترازنکا برای تولید مشترک در خاک اروپا را آغاز کرده بود. معلوم نیست آژانس دارویی اروپا در چه بازه زمانی درباره این درخواست تصمیم خواهد گرفت.
بهنظر میرسد واکسن کووید-۱۹ در اروپا، فراتر از یک مساله بهداشتی و پزشکی، در حال تبدیل شدن به یک چالش ژئوپولیتیک است. کشورهای شرق اروپا هفتهها است منتظر تحویل محمولههای واکسنهای «ساخت غرب» هستند و هنوز هم شمار پیشبینی شده اولیه را تحویل نگرفته اند؛ مجارستان، کشوری که همراه با لهستان در ماههای پایانی سال گذشته بودجه احیای اقتصادی اروپایی را برای هفتهها بلوکه کرد، مورد روشن این چالش است؛ کشوری که از زمان آغاز شیوع ویروس کرونا، راهی مستقل از اتحادیه اروپا در پیش گرفت. صربستان، کاندیدای عضویت در اتحادیه اروپا هم موردی مشابه است. کریستین برزینا، پژوهشگر بنیاد مارشال آلمان میگوید باید به کارزارهای ترویج اطلاعات غلط درباره واکسنهای مورد تائید اتحادیه اروپا هم توجه کرد. کارزارهایی که به گفته خانم برزینا «از سوی مسکو و پکن هدایت میشوند.»