رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، در جمع هواداران خود در آنکارا از مقام های اروپایی خواست که “حد خود را بدانند”.
به گزارش بی بی سی، اردوغان با اشاره به گزارشی که سازمان امنیت و همکاری اروپا در حال تهیه آن درباره همهپرسی اخیر ترکیه است افزود: “ما نمیخواهیم گزارش آنها را ببینیم یا به آن گوش دهیم. ما آن را نخواهیم پذیرفت.”
در تازهترین واکنشها به همهپرسی دیروز یکشنبه ۱۶ آوریل (۲۷ فروردین) در ترکیه، ناظران اروپایی و بینالمللی نگرانیهایی را درخصوص این رفراندم ابراز کردهاند. بر اساس نتایجی که اعلام شده، موافقان تغییر قانون اساسی با بیش از ۵۱ درصد آرا برنده شدهاند.
آقای اردوغان در سخنرانی امروز خود خطاب به ناظران اروپایی تاکید کرد: “این کشور دموکراتیکترین همهپرسی جهان را داشته… آیا شرم نمیکنید که حالا چنین میگویید؟”
رئیس جمهور ترکیه با اشاره به هشدارهای مطرح در مورد تاثیراحتمالی همه پرسی اخیر بر روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا گفت: “آنها ما را تهدید میکنند که مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا را متوقف خواهند کرد. برای ما این موضوع چندان مهم هم نیست. بگذارید همین کار را بکنند.”
رجب طیب اردوغان افزود: “میتوانیم در این مورد هم همهپرسی برگزار کنیم و ببینیم که آیا اصلاً مردم ترکیه میخواهند به اتحادیه اروپا بپیوندند یا نه.”
در همین حال کابینه دولت وضعیت اضطراری را برای سه ماه دیگر تمدید کرده است.
این وضعیت پس از کودتای نافرجام ژوییه گذشته برقرار شده بود و دو روز دیگر باطل می شد.
آقای اردوغان همچنین در ارتباط با احتمال احیای مجازات اعدام در ترکیه اظهار داشت: “اگر پارلمان تصمیم بگیرد که حکم اعدام برگردد من پای آن امضا خواهم کرد. اگر هم پارلمان در این مورد تصمیم نگیرد، همهپرسی برگزار خواهیم کرد و مردم در این مورد تصمیم خواهند گرفت.”
سخنرانی امروز رئیس جمهور ترکیه پس از آن انجام شد که سزار فلورین پردا، از مسئولین شورای اروپایی، در یک کنفرانس خبری گفت که هواداران رجب طیب اردوغان در همهپرسی یکشنبه از “حمایتهای غیرمنصفانهای” برخوردار بودند.
به گفته او پوشش رسانهای در کارزارهای تبلیغاتی یکسویه بوده و حقوق بنیادی مردم، به ویژه پس از اعلام وضعیت اضطراری به دنبال کودتای نافرجام تابستان گذشته، محدود شده است.
سزار فلورین پردا افزود تغییراتی که در روند شمارش آرا اعمال شد صیانت از آرا را با مشکل مواجه کرده است. به گفته خبرنگاران اشاره آقای پردا به اجازه استفاده از برگههای رایگیری بدون داشتن مهر انتخاباتی بر روی آنها بوده است.
همزمان اتحادیه اروپا نیز از دولت ترکیه خواسته است به دنبال اجماع ملی در اجرای تغییرات قانون اساسی خود باشد.
در همین رابطه آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، از مقامات ترکیه درخواست کرده “گفتگوهای محترمانهای” بین موافقان و مخالفان قانون اساسی انجام شود.
همچنین سباستین کورز، وزیر امور خارجه اتریش، گفته است: “اکنون زمان آن رسیده تا داستان پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا را تمام شده بدانیم.”
دفتر فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه هم هشدار داده است که اگر آقای اردوغان بخواهد همهپرسی دیگری با هدف برگرداندن اجرای حکم اعدام در کشور برگزار کند، این اقدام به معنی پیامی برای “جدایی از ارزشهای اروپایی” تلقی خواهد شد.
مقامات روسیه اما از همه خواستهاند تا “به رای مردم ترکیه احترام بگذارند”.
نه سه شهر بزرگ ترکیه
میزان مشارکت در این همه پرسی ۸۵ درصد گزارش شد. آقای اردوغان در قلب آناتولی و ساحل دریای سیاه موفق شد.
اما حوزه هایی که سه شهر بزرگ اصلی ترکیه در آن قرار دارند رای منفی دادند.
در استانبول، بزرگترین شهر ترکیه، و آنکارا پایتخت اختلاف آرا نزدیک بود اما در ازمیر سومین شهر بزرگ ترکیه ۶۸.۸ درصد به آن رای منفی دادند.
در ساحل اژه و جنوب شرقی آناتولی که خیلی از کردها در آن زندگی می کنند بیشتر حوزه ها تغییر قانون اساسی را رد کردند.
تغییرات قانون اساسی:
- دوره قدرت رئیس جمهور پنج ساله خواهد بود و می تواند حداکثر دو دوره خدمت کند
- رئیس جمهور قادر به انتصاب مستقیم مقام های دولتی از جمله وزرا و یک یا چند معاون رئیس جمهور خواهد بود
- پست نخست وزیری برچیده خواهد شد
- رئیس جمهور قدرت دخالت در قوه قضایی را خواهد داشت، قوه ای که آقای اردوغان متهم کرده تحت نفوذ فتح الله گولن است. فتح الله گولن که در آمریکا اقامت دارد این اتهام و اتهام دخالت در کودتا را رد می کند
- رئیس جمهور حق اعلام وضعیت اضطراری را خواهد داشت