از چرخه تخریب-ساخت در شیراز جلوگیری کنید

  • 22 آبان 1400 - 16:10
از چرخه تخریب-ساخت در شیراز جلوگیری کنید

یک کارشناس و پژوهشگر حوزه آب و باغ‌ها، ضمن ابراز گلایه از آنچه مدیریت ناکارآمد شهری در شیراز عنوان می‌کرد، گفت: گفتمان غالب در مدیریت کلانشهر شیراز، دستیابی به درآمدهای کلان کسب شده از مسیرهای آسیب زننده به شهر است.

داریوش مختاری در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه  هزینه کرد این درآمدها نیز در مسیرهای آسیب زای دیگر است، گفت: عمده کسب درآمد شهرداری شیراز از محل سهم خدمات عملیات ساختمان سازی بخش خصوصی بوده و این عملیات بدون رعایت کافی اصول معماری و شهرسازی است و به طور تقریبی به هر تقاضا و تخلفی که به درآمدهای شهرداری بیفزاید، پاسخ مثبت داده می شود.

او پیامد اول این سیاست اجرایی را تخریب شدید بافت کالبدی شیراز دانست و با بیان اینکه پیامد دوم آن، تغییر کاربری فزاینده فضای سبز باغ های قصردشت و در دهه های اخیر، تغییر کاربری و تخریب خانه باغ‌های کهن این شهر بوده است، گفت: گرفتاری بزرگتر اینست که این درآمدها در زمینه هایی هزینه می شود که دوباره بر بحران های شهری افزوده و تخریب فزاینده بافت شهری را موجب می شوند.

مختاری گفت: ساخت پل های اضافی و غیرضروری و پرهزینه با تخریب بافت کالبدی همراه بوده اند و برای ساخت آنها از هرگونه تخریب فضای سبز اطراف خودداری نشده است. در امتداد همین تفکر اجرایی آسیب زا، گسترده تر شدن کلانشهر شیراز و حرکت رو به جلوی آن برای بسترسازی معابر و بزرگراه ها در حد و اندازه یک کلانشهر ۵ میلیون نفری بسیار بسیار سزاوار اندیشیدن لست. راهی که خروجی آن افزایش آلودگی ها و مخاطرات کم آبی است. دقیقا نقطه ای که کلانشهر مشهد و تهران در آن قرار دارند. دو کلانشهری که هر از گاهی در یک قدمی خالی از سکنه شدن قرار می گیرند. 

مختاری در ادامه این نگاه انتقادی به مدیریت شهری در شیراز، افزود: یک آزمون برای رد یک یک سیاست‌های اجرایی موجود، بحران فزاینده ترافیک خودروهاست، حال آنکه طرح پرهزینه مترو هم اندک اثری در کاهش ترافیک شیراز تاثیر نداشته است. یادمان باشد تخریب باغ‌های شهر برای ساخت پل ها و تامین هزینه مترو انجام شد؛ اکنون با این شیوه مدیریتی، نه باغ داریم و نه از دامنه ترافیک کاسته شده است. 

مختاری گفت: آیا وقت آن نرسیده است که در سیاست های اجرایی شهری، شیوه درآمدزایی ناپایدار شهرداری، اجرای پروژه های بزرگ شهری بدون مطالعات کافی، نگاه دوباره داشت و راهکارهای درست تر و بهتری را برگزید. با گسترده شدن دامنه بحران آب، مدیریت شهری در کلانشهر شیراز، افزایش درآمد و به دنبال آن آفرینش انباشتی از تهدیدها بوده است و انباشت درآمدهای کلان در شهرهای بزرگ از همه  سو به بحران آب دامن می زند. هدف گذاری توسعه کلانشهر شیراز به سمت و سوی یک سکونتگاه ۵ میلیون نفری، هرگز با رویکردهای یک مدیریت شهری پایدار سازگار نیست. 

این پژوهشگر حوزه آب و باغ‌های شیراز گفت: شوربختانه در یک چرخه آسیب‌ زای تخریب- ساخت برای  گسترش معابر و بزرگراه‌ها، همچنان با حذف تدریجی چند هزار خانه باغ بافت تاریخی و جایگزینی آن با مجتمع های تجاری، روبرو هستیم. این نگاه توسعه خواه تا جایی دنبال می شود که گاهی با خودداری از هزینه کردهای ضروری همانند لایروبی رودخانه خشک و یا برطرف کردن گلوگاه‌های سیلابی شهر و عافلگیری های ناخواسته همراه می شود. اجرای صدها پروژه بدون مطالعه و سلیقه ای، جزو هدف گذاری های سالیانه مدیریت شهری در کلانشهر شیراز محسوب می‌شود؛ به این ترتیب، مسیر مدیریت شهری شیراز به طور مشخص افزایش تهدیدها و جایگزین کردن فرصتها با تهدیدهاست.

مختاری گفت: ما با مسایل شگفت انگیزی در حوزه مدیریت شهری روبرو هستیم. تخریب خانه باغ‌ها و کوتاهی در حفظ و نگهداری آنها و در همان حال تخریب خانه های تازه ساخت ۱۰ یا ۲۰ ساله، از این دست تهدیدهای فزاینده مدیریت ناپایدار شهری در شیراز است.

این کارشناس و پژوهشگر اضافه کرد: این تخریب‌ها که پشتیبانی شهرداری از آنها با هدف افزایش درآمد از محل سهم خدمات ساختمانی انجام می‌شود، سالیانه بخش زیادی از درآمد چندهزار میلیارد تومانی مجموعه مدیریت شهری را تامین می‌کند، اما زمان آن رسیده که به این چرخه تخریب-ساخت با دقت نگریسته و متوجه باشیم که کم دقتی به طور عمده، هدررفت منابع پایه سرزمینی و افزایش انبوهی از تهدیدها را منجر شده است.

دیدگاه