فارس رتبه اول کشور در برداشت از منابع آب

  • 29 آبان 1396 - 7:38
فارس رتبه اول کشور در برداشت از منابع آب

آمارها نشان می‌دهد که استان فارس در برداشت آب از منابع آب‌های سطحی، زیرزمینی، چشمه و قنات رتبه اول را در کشور دارد.

آمارهای مربوط به سال آبی ۱۳۹۴۱۳۹۳ که به تازگی منتشر شده، حاکی از این است که در این سال آبی ۱۳٫۱ درصد از منابع آب کشور در استان فارس برداشت شده و پس از آن استان‌های کرمان با ۱۰٫۵ درصد و خراسان رضوی با ۱۰٫۴ در رتبه‌های بعدی هستند.

کمترین برداشت از منابع آب نیز مربوط به استان ایلام با ۰٫۶ درصد است.

بر پایه این آمارها در سال آبی ۹۴۹۳ بیش از ۳۳ هزار میلیون مترمکعب از منابع آب در سراسر ایران برداشت شده که بیش از ۵۴ درصد آن توسط چاه‌های عمیق بوده.

به گفته حمیدرضا دهقانی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان فارس، در حالی است که متوسط استفاده آب زیرزمینی در کشور ۴۵ درصد است اما در استان فارس ۷۹ درصد از آب مصرفی استان از طریق منابع زیرزمینی و ۲۱ درصد از طریق آب‌های سطحی تأمین می‌شود.

آقای دهقانی می‌گوید: «این نشان دهنده برداشت بالای آب‌های زیرزمینی در استان فارس است.»

در حال حاضر ۱۷ هزار و ۶۲۴ چاه غیرمجاز در استان فارس وجود دارد و به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان فارس قرار بوده که امسال ۲ هزار و ۲۵۰ چاه پر شود اما تنها ۴۰۰ چاه پر شده است.

او می‌گوید: «قبلاً دستگاه قضایی برای پر کردن چاه‌های غیرمجاز احکام جمعی صادر می‌کرد و ما اجازه داشتیم تمام چاه‌های غیرمجاز آن منطقه را پر کنیم اما در حال حاضر به تمام دادستان‌ها ابلاغ شده که تنها چاه‌هایی که دستور قضایی دارند پر شوند که روند گرفتن دستور قضایی نیز زمان‌بر است و حدود ۴ سال طول می‌کشد.»

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان فارس افزود: «چاهی که امسال به صورت غیرمجاز حفر می‌شود اگر سریع پر نشود بعد از ۴ سال در اطرافش باغ و زمین کشاورزی احداث می‌شود و پر کردن آن بعد از ۴ سال دردسر مضاعف دارد.»

در ایران حدود ۷۰۰ هزار حلقه چاه وجود دارد که از این تعداد ۳۰۰ هزار چاه «غیر مجاز» است. برداشت بی رویه از منابع آب و خشکسالی‌های پی در پی بر شدت بحران آب در کشور افزوده.

گزارش مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی نشان می‌دهد که هفت سال منتهی به شهریور ۱۳۹۶ بخش‌هایی از استان فارس با خشکسالی بسیار شدید مواجه بوده‌اند.

در همین حال برداشت بی رویه آب باعث فرونشست در برخی از نقاط استان فارس شده است.

مصطفی هاشمی معاون عمران روستایی بنیاد مسکن فارس چندی پیش از «خشکسالی و برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های زیر زمینی» به عنوان عوامل اصلی فرو نشست در شهرستان‌های داراب، فسا، استهبان و مرودشت نام برده بود.
به گفته مقامات سازمان حفاطت محیط زیست، استان فارس با ۵۴ سانتی متر فرونشست زمین در سال رتبه اول جهان را دارد.
بیلان منفی‌‌ آب‌های زیرزمینی و مدیریت غلط منابع آبی و حفر چاه‌های مجاز و غیرمجاز در ایران دلیل اصلی پدیده‌ فرونشست زمین (land subsidence) عنوان می‌شود.

بیش از یک میلیون هکتار از عرصه‌ها و اراضی طبیعی ایران به‌ دلیل برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی و خالی شدن آبخوان‌ها دچار فرونشست شده است. این در حالی است که میزان فرسایش خاک نیز به عنوان تهدیدی جدی برای آینده محیط زیست و منابع طبیعی کشور درآمده است.

به باور متخصصان پدیده‌ فرونشست دشت‌ها به معنا ورود به یک وضعیت بازگشت‌ناپذیر در طبیعت است.

دیدگاه