شماری از نمایندگان مجلس تصمیم تازه شورای نگهبان را در جلوگیری از ورود اقلیتهای دینی به شواهای شهر و روستا را خلاف قانون اساسی اعلام کردند.
بهرام پارسایی، عضو هیات مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها در این خصوص به خبرگزاری ایلنا گفته «اول اینکه باید بررسی شود آیا بنابر قانون اساسی شورای نگهبان میتواند چنین کاری انجام دهد یا خیر. این درحال است که بنابر اصول ۱۳ و ۱۴ قانون اساسی این مسئله امکانپذیر نخواهد بود.»
اصل ۱۳ قانون اساسی اقلیتهای دینی زرتشتی، کلیمی و مسیحی را به رسمیت شناخته و اصل ۱۴ نیز گفته که دولت باید حقوق انسانی آنها را رعایت کند.
احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان روز ۲۶ فروردین امسال در نامهای اعلام کرده که چون در انتخابات شوراها شماری از شهروندان اقلیت مذهبی کاندیدا شدهاند، اعضای شورای نگهبان در جلسه ۲۳ فروردین ۱۳۹۶ این موضوع را بررسی کردند و تبصره یک ماده ۲۶ قانون انتخابات شوراها را «خلاف شرع» دانستند.
بیشتر بخوانید: شورای نگهبان خواهان ردصلاحیت اقلیتهای مذهبی در انتخابات شوراها شد
بر اساس تبصره یک ماده ۲۶ قانون شوراها، اقلیتهای مذهبی اجازه دارند عضو شوراهای شهر و روستا شوند. در این تبصره آمده: «اقلیتهای دینی شناخته شده در قانون اساسی به جای اسلام باید به اصول دین خود اعتقاد و التزام عملی داشته باشند.»
این قانون در اول خرداد ۱۳۷۵ در مجلس شورای اسلامی تصویب شده و شورای نگهبان نیز در ۲۳ خرداد ۱۳۷۵ آن را تایید کرده است.
اسفندیار اختیاری، نماینده ایرانیان زرتشتی در مجلس در واکنش به این تصمیم شورای نگهبان گفته که «بر اساس اصل ۹۴ و ۹۵ قانون اساسی، شورای نگهبان در مدت زمان مشخصی امکان اظهار نظر در مورد هر قانون را دارد که پس از اتمام آن و طی مراحل قانونی، قانون مصوب و لازم الاجرا است. حال چگونه امکان دارد، قانونی که بیش از ۲۰ سال از تصویب آن می گذرد، بدون ارائه طرح یا لایحه و طی کردن مراحل مشخص در قانون اساسی و آیین نامه داخلی مجلس، بخشی از آن لغو شود.»
اصل ۹۴ قانون اساسی میگوید: «کلیه مصوبات مجلس شورای اسلامی باید به شورای نگهبان فرستاده شود. شورای نگهبان موظف است آن را حداکثر ظرف ۱۰ روز از تاریخ وصول از نظر انطباق بر موازین اسلام و قانون اساسی مورد بررسی قرار دهد و چنانچه آن را مغایر ببیند برای تجدید نظر به مجلس بازگرداند. در غیر این صورت مصوبه قابل اجرا است.»
اصل ۹۵ نیز میگوید: «در مواردی که شورای نگبهان مدت ۱۰ روز را برای رسیدگی و اظهار نظر نهایی کافی نداند، می تواند از مجلس شورای اسلامی حداکثر برای ۱۰روز دیگر با ذکر دلیل خواستار تمدید وقت شود.»
اسفندیار اختیاری از علی لاریجانی، رئیس مجلس خواسته تا در انتخابات شوراها به قانون اساسی و قانون شوراها عمل شود.
بهرام پارسایی یز گفته که هیات نظارت بر انتخابات شوراهای شهر و روستا در این خصوص به علی لاریجانی نامه مینویسد.
او افزوده: «شورای شهر، یک شورای محلی و بهنوعی یک سازمان مردمنهاد منطقهای است و اگر همه شهروندان در آن سهیم باشند، باعث انسجام بیشتر میشود و کارایی آن نیز افزایش مییابد. اساساً این شوراها قرار نیست قوانین شرعی و مذهبی تصویب کنند که مشکلی پیش بیاید.»
چهار سال قبل در انتخابات چهارمین دوره شوراها، سپنتا نیکنام، نخستین ایرانی زرتشتی بود که در چهارمین دوره انتخابات شوراها با رای مسلمانان و زرتشتیان شهر یزد، به عضویت شورای این شهر درآمد.
در شرایطی که شهر یزد تنها پنج هزار زرتشتی دارد، او با کسب ۲۰ هزار رای توانسته در انتخابات به پیروزی برسد؛ آنهم در رقابت با صد نامزد دیگر که برای شرکت در انتخابات شورای شهر یزد ثبتنام کرده بودند. شعار سپنتا نیکنام این بود: «راه در جهان یکی است و آن راه راستی است.»
انتخاب این جوان زرتشتی به عنوان عضو شورای شهر یزد واکنشهایی را به دنبال داشت. از جمله اینکه محمدمهدی حرزاده، عضو شورای شهر دوره سوم یزد گفت: «اسلام به هیچ وجه اجازه نمیدهد غیر مسلمانان حتی اگر اهل کتاب باشند، “سرپرست” مسلمانان شوند و بر مسلمانان ولایت پیدا کنند، یعنی متولی امور مسلمانان شوند. این خط قرمز اسلام است که به عبور از آن راضی نمیشود مگر در شرایط “تقیه” که مثلاً مسلمانان در اقلیت باشند و چارهای نداشته باشند.»
در چهارمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا در استان یزد، بهجز «سپنتا نیکنام»، تعدادی دیگر از زرتشتیان هم در روستاهای زرتشتینشین یزد به شوراهای روستایی راه پیدا کردند. در حوزه میبد و مزرعه کلانتر، «مهربان خادمی»، «فرامرز خادمی» و «فرهنگ ایزدی کلانتری» به شورا راه یافتند و در حوزه روستای اللهآباد و زارج، «رستم یزدانی» و در حوزه روستای مبارکه، «بهرام بهمردی» و «بهروز جمشیدیان» به شوراهای روستایی راه پیدا کردند.
انتخابات پنجمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا همزمان با انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری و نخستین میاندوره ای دهمین دوره مجلس شورای اسلامی ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۳۹۶ برگزار می شود.