شورای نگهبان بر اساس یک تصمیم ناگهانی اعلام کرده که نامزدهای انتخابات شوراهای شهر و روستا نمیتوانند جزو اقلیتهای مذهبی باشند.
این در حالی است که بر اساس تبصره یک ماده ۲۶ قانون شوراها، اقلیتهای مذهبی اجازه دارند عضو شوراهای شهر و روستا شوند. در این تبصره آمده: «اقلیتهای دینی شناخته شده در قانون اساسی به جای اسلام باید به اصول دین خود اعتقاد و التزام عملی داشته باشند.»
این قانون در اول خرداد ۱۳۷۵ در مجلس شورای اسلامی تصویب شده و شورای نگهبان نیز در ۲۳ خرداد ۱۳۷۵ آن را تایید کرده است.
با این حال پس از گذشت حدود ۲۱ سال از تصویب و تایید این قانون، احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان اعلام کرده که چون در انتخابات شوراها شماری از شهروندان اقلیت مذهبی کاندیدا شدهاند، اعضای شورای نگهبان در جلسه ۲۳ فروردین ۱۳۹۶ این موضوع را بررسی کردند و تبصره یک ماده ۲۶ قانون انتخابات شوراها را «خلاف شرع» دانستند.
بر اساس اصل ۱۳ قانون اساسی، ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی تنها اقلیتهای دینی در کشور شناخته میشوند.
چهار سال قبل در انتخابات چهارمین دوره شوراها، سپنتا نیکنام، نخستین ایرانی زرتشتی بود که در چهارمین دوره انتخابات شوراها با رای مسلمانان و زرتشتیان شهر یزد، به عضویت شورای این شهر درآمد.
در شرایطی که شهر یزد تنها پنج هزار زرتشتی دارد، او با کسب ۲۰ هزار رای توانسته در انتخابات به پیروزی برسد؛ آنهم در رقابت با صد نامزد دیگر که برای شرکت در انتخابات شورای شهر یزد ثبتنام کرده بودند. شعار سپنتا نیکنام این بود: «راه در جهان یکی است و آن راه راستی است.»
انتخاب این جوان زرتشتی به عنوان عضو شورای شهر یزد واکنشهایی را به دنبال داشت. از جمله اینکه محمدمهدی حرزاده، عضو شورای شهر دوره سوم یزد گفت: «اسلام به هیچ وجه اجازه نمیدهد غیر مسلمانان حتی اگر اهل کتاب باشند، “سرپرست” مسلمانان شوند و بر مسلمانان ولایت پیدا کنند، یعنی متولی امور مسلمانان شوند. این خط قرمز اسلام است که به عبور از آن راضی نمیشود مگر در شرایط “تقیه” که مثلاً مسلمانان در اقلیت باشند و چارهای نداشته باشند.»
در چهارمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا در استان یزد، بهجز «سپنتا نیکنام»، تعدادی دیگر از زرتشتیان هم در روستاهای زرتشتینشین یزد به شوراهای روستایی راه پیدا کردند. در حوزه میبد و مزرعه کلانتر، «مهربان خادمی»، «فرامرز خادمی» و «فرهنگ ایزدی کلانتری» به شورا راه یافتند و در حوزه روستای اللهآباد و زارج، «رستم یزدانی» و در حوزه روستای مبارکه، «بهرام بهمردی» و «بهروز جمشیدیان» به شوراهای روستایی راه پیدا کردند.
انتخابات پنجمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا همزمان با انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری و نخستین میاندوره ای دهمین دوره مجلس شورای اسلامی ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۳۹۶ برگزار می شود.