مینا اکبری، کارگردان مستند میدان جوانان(سابق)، می گوید: میدان جوانان یک میدان ساده نیست بلکه میدانی است که لحظاتی پر التهابی را در آن گذراندیم.
مستند “میدان جوانان” روایت مینا اکبری از روزنامه نگاران روزنامه جامعه است که سال ۱۳۷۶ در جایی به همین نام در تهران عکس یادگاری انداختند.
روزنامه جامعه اولین روزنامه شاخص دوره پس از انتخابات دوم خرداد ۱۳۷۶ است که در سال ۱۳۷۷ لغو امتیاز شد.
کارگردان میدان جوانان (سابق) در این خصوص گفته: این فیلم مستند درباره یک عکس است که روزنامهنگاران روزنامه «جامعه»، در سال ۱۳۷۶ یعنی سال اول دولت اصلاحات به پیشنهاد ماشاالله شمسالواعظین سردبیر روزنامه برای روی جلد شماره نوروز، در میدان جوانان انداختند.
در آن عکس کارگردان فیلم در هیات یک روزنامهنگار تازهکار ۲۰ ساله در کنار ۷۱ روزنامهنگار دیگر ایستاده. همو حالا در آستانه ۴۰ سالگی تصمیم گرفته برای همیشه روزنامهنگاری را کنار بگذارد. از ۷۲ روزنامهنگار در آن عکس؛ تنها ۶ نفر مشغول کار روزنامهنگاری در ایران هستند.
خانم اکبری تاکید می کند از حاضران در آن عکس یادگاری برخی مهاجرت کردهاند. برخی اجازه کار ندارند. برخی در زندان به سر میبرند. چند نفری فوت کردهاند. تعدادی شغل خود را تغییر دادهاند و از سرنوشت برخی اصلا خبر نداریم.
اکران در شیراز
مینا اکبری شامگاه چهارشنبه ۵ تیر پس از اکران مستند میدان جوانان در شیراز، در نشست نقد و بررسی فیلم مستند میدان جوانان (سابق) که در پردیس سینمایی گلستان شیراز برگزار شد، در پاسخ به این پرسش علی آذری منتقد مجری درباره نگاه ژورنالیستی به موضوع فیلم گفت: روزنامه نگاران ارج و قربی پیدا کردند که پیش از آن نبود زیرا روزنامهای نبود؛ آن زمان همه احساس میکردیم وقتی مطلبی مینویسیم خیلیها آن را میبینند.
او در مطرح شدن اینکه جامعه روزنامه نگاری نحیف شده است، گفت: جریان مالی در این مورد قطعاً مؤثر است.
خانم اکبری اشاره کرد که مار روزنامه نگار بودیم و نه چریک اما تحولات سیاسی از ما مبارز ساخت.
او در ادامه به پرسشهای حاضران پرداخت و گفت: پایان فیلم را با امید سعی کردم باشد؛ مهم این است که ریشهها خشکیده نمیشود و کار روزنامه نگاری ادامه مییابد.
اکبری درباره ممیزی این فیلم گفت: خیلی از مدیران سینمایی کمک کردند روند اکران عمومی آن تسهیل شود که جا دارد از مدیران سینمایی تشکر کنم زیرا من فیلم را سیاسی نساختم و کاملاً صنفی ساختم.
این کارگردان ۴۰ ساله عنوان کرد: ناچار بودم در ۶۸ دقیقه تمام تحولات و بحرانهای دوره اصلاحات را مرور کنم.
وی با این حال ادامه داد: وجه روزنامه نگاری کاراکترهای فیلم برایم مهم بود و تمام اتفاقاتی که در فیلم میبینید صرفاً بر اساس نگاه صنفی نه سیاسی است.
کارگردان مستند میدان جوانان با بیان اینکه دو دسته در این فیلم نمود ندارند؛ آن دسته که از دنیا رفتند و آنها که در بند هستند، افزود: زمانی که فیلم را میساختم به این فکر نکردم که برای مخاطب صرفاً روزنامه نگار بسازم و تلاش کردم یک روایت شخصی ثبت شود.
این روزنامه نگار با انتقاد از اینکه هیچ آرشیوی از تحریریه و روزنامه نگاری ایران وجود ندارد، گفت: اینکه ما ثبت شویم دغدغه مهمتری بود زیرا تاریخ در آلبومهای خانگی است.
اکبری اظهار کرد: بهار مطبوعات یک تحول بزرگ در جامعه بود که رسانهها هم با آن همراه بودند؛ معتقدم این امید باید برگردد.
وی با تصریح اینکه مسئله اصلی این فیلم این بود که فرهنگ قربانی سیاست شد، در پاسخ به اینکه آیا فیلمسازی را ادامه میدهد، گفت: مطمئناً به تحریریه بر نمیگردم و بستگی به این دارد که پژوهش ام درباره سینما به کجا بینجامد تا سینما را ادامه دهم.
مستند «میدان جوانان (سابق)» روایت بخش مهمی از تاریخ معاصر مطبوعات از زبان روزنامهنگارانی است که در آن فضا دست به قلم بردهاند. فیلم در سینماهای گروه هنر و تجربه در تهران و شهرستان های مختلف نمایش داده شد. .