محمدرضا نسب عبداللهی
سردبیر آبانپرس
تلگرام یکی از پراستفادهترین شبکههای اجتماعی در ایران است اما مقامات قضایی و پلیس «قضاوت بدبینانهای» نسبت به این شبکه اجتماعی دارند و حتی از لزوم «فیلترشدن» آن سخن میگویند.
عبدالصمد خرمآبادی، معاون دادستان کل کشور میگوید که «تمام هماهنگیهای داعش» برای حمله به مجلس و حرم امام در خرداد امسال «از طریق تلگرام انجام شده.» حجتالاسلام محمدجعفر منتظری دادستان کل نیز به تازگی گفته که «دولت،مجلس و وزارت ارتباطات باید نگاه به فضای مجازی را از وضعیت بیدغدغه و عادی کنونی خارج کنند و بدانند که فضای مجازی نه بزرگراه، که قتلگاه جوانان و خانواده های ما شده است.»
اشاره دادستان کل به سخنان حسن روحانی، رئیسجمهور است که چندی پیش در واکنش به منتقدان فضای مجازی گفته بود بزرگراه را با یک تصادف مسدود نمی کنند. افزون بر مقامهای قضایی، پلیس نیز منتقد تلگرام است. کمال هادیانفر، رئیس پلیس فتا مرداد امسال گفت که «۴۳ درصد از جرایم سایبری رخ داده در سال جاری، در تلگرام و ۲۰ درصد در اینستاگرام صورت گرفته.» او میگوید: «با توجه به توسعه زیرساختها و تجهیزات، جرایم در فضای مجازی نیز افزایش داشته است.» پلیس اما هیچگاه توضیح نداده که جرایم فضای مجازی چند درصد از کل جرایم را در کشور شامل میشود تا بتوان بر پایه آن در خصوص میزان جرایم فضای مجازی در مقایسه با سایر جرایم، قضاوت واقعبینانهتری داشت.
همه این اظهارنظرهای مقامات قضایی و انتظامی در این جهت است که تلگرام یکی از شبکههای اجتماعی «زیان رسان» تلقی شود و زمینه فیلترشدن آن فراهم گردد.با این حال این مقامات به این پرسش پاسخ ندادهاند که به چه دلیلی باید به خاطر تخلف برخی افراد در تلگرام، این شبکه اجتماعی باید به طور کل و برای همه فیلتر شود؟
این مقامات اگر بر این بارو باشند که به دلیل تخلف برخی افراد در تلگرام، این شبکه اجتماعی باید فیلتر شود، قاعدتا باید به این موضوع نیز باور داشته باشند که «چاقو» به عنوان یکی از ابزارهایی که سالانه با آن صدها ایرانی در درگیری و اختلافهای شخصی به قتل میرسند و به گفته پلیس سالانه ۴۵ درصد قتلها با آن انجام میشود، «باید جمع آوری شود.» این مقامات حتما به این موضوع هم باید باور داشته باشند که کارخانه تولیدکننده پراید نیز به دلیل تولید خودروی غیرایمن که باز هم به گفته پلیس، بیشترین آمار تصادفات و کشتههای حوادث رانندگی را دارد، باید پلمپ شود. تصادفات رانندگی در ایران سالانه نزدیک به ۱۷ هزار قربانی و چندین برابر مصدوم و معلول به جای میگذارد.
چرا مقامات قضایی هیچگاه نگران جان هزاران ایرانی نمیشوند که سالانه به دلیل یک خودروی غیرایمن قربانی میشوند و هزاران خانواده، نانآور خود را از دست میدهند؟ مگر همین پراید، علت اصلی افزایش کشتهشدگان نیست پس چرا در همه این سالها تولید و روانه بازار شده و مسئولان قضایی آن را «قتلگاه» توصیف نکردهاند؟ مگر چاقو در درگیریهای و اختلافات شخصی و خانوادگی به عنوان «سلاح سرد» استفاده نمیشود، پس چرا آن را جمعآوری نمیکنند؟
هر چقدر که جمعآوری «چاقو» را غیرعقلانی بدانیم به همان میزان و حتی بیشتر، فیلترکردن شبکههای اجتماعی نیز غیرعقلانی است. چاقو برای آدمکشی نیست اما برخی افراد در درگیریهای شخصی از آن به عنوان «ابزار قتل» استفاده میکنند. آیا باید «چاقو» را یک خطر برای جامعه دانست؟ مشخص است که «چاقو» ابزاریست در خدمت بشر برای راحتی در انجام برخی امورش.
به گفته مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حدود ۴۰ میلیون ایرانی از تلگرام استفاده میکنند و خرد حکم میکند رسانهای را که این تعداد مخاطب دارد، نباید قلع و قمع کرد، حتی اگر داعش از آن برای انجام هماهنگی جهت حمله به مجلس افتاده کرده باشد. داعش از خودرو و جاده هم برای رسیدن به مجلس استفاده کرده، اگر خودرو نبود، آنها به این راحتی به تهران نمیرسیدند. معاون دادستان حتما اعتقاد ندارد که باید جاده و خودرو را جمعآوری کرد، پس تلگرام را هم قربانی اختلافات سیاسیتان نکنید.