محمدرضا نسب عبداللهی
فرو ریختنِ بخشی از تاق کسرا، نمادِ تمدن ساسانی، تلخ و دردناک است؛ اثری باشکوه که از میان درازنای تاریخ به ما رسیده و امید است برای مرمت آن چارهاندیشی شود.
تاق کسرا یا ایوان کسرا امروزه در شهر مدائن و در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی بغداد، پایتخت عراق قرار دارد.
تاق کسرا که در دوران باستان در شهر تیسفون، پایتخت پادشاهی ساسانی قرار داشت، به گفتهی تورج دریایی استاد تاریخ ایران و جهان باستان، “قلب ایرانشهر” به شمار میرفت.
زمان دقیق ساخت این بنای ساسانی که بلندیِ تاق آن به ۳۷ متر میرسد، به روشنی مشخص نیست؛ هر چند برخی باستانشناسان و تاریخنگاران ساخت آن را به شاپور اول و خسرو انوشیروان نسبت دادهاند.
در معماری این بنای شکوهمندِ ساسانی، میتوان رگههایی از معماری اشکانی و یونانی یافت. موزهی ایران باستان در تهران با الهام از معماری طاق کسری و با طراحی آندره گدار، معمار و باستانشناس فرانسوی، در دورهی رضاشاه ساخته شده است.