محمد امین قانعی راد
جامعهشناس
۱- وقتی به یک فرد در مقام نماینده پلیس یا مأموری از سوی نهادهای حکومتی، مسئولیتی داده میشود، این فرد باید از یکسری شاخصها برخودار باشد؛ ابتداییترین شاخصه «حرفهای بودن» است؛ یعنی، باید اقدامات آن شخص در چارچوب یک رفتار حرفهای بگنجد. به اعتقاد من، حداقلیترین رفتار حرفهای در اینگونه موارد «حفظ حرمت شهروندان» در محضر شهروندان دیگر است. برخوردی که مأمور گشت ارشاد با دختر جوان داشت، کاملا یک رفتار غیرحرفهای بود و بر این باورم که باید به مأمورانی که چنین وظایفی به آنان محول شده است، چگونگی برخورد با شهروندان را آموزش و جایگاه شهروندان را به آنها متذکر شد؛ به ویژه شهروندانی که بزهکار هم نیستند و تنها از عرف مورد نظر تا حدی تخطی کردهاند
۲- معتقدم باتوجه به اینکه ما در جامعهای دینی زندگی میکنیم، رفتار مأموران حکومتی باید «دینی» هم باشد؛ به این معنا که از نظر دینی و اخلاقی هم، قابل دفاع باشد. به نظر میرسد در اتفاقی که رخ داد از چارچوبهای اخلاقی دینی تخطی شد؛ به زمین کشیدن یک انسان، نادیده گرفتن کرامت انسانی اوست. نهادهایی که مسئولیت برقراری نظم را بر عهده دارند از این حق برخواردار هستند که با آنها که از هنجارها تخطی میکنند، برخورد قانونی داشته باشند اما این برخورد نباید به قیمت نادیده انگاشته شدن کرامت انسانی و تحقیر افراد باشد.
۳- به نظر میرسد مسأله زنان در جامعه ما از حساسیت خاصی برخوردار است و اینگونه برخوردها میتواند باعث ایجاد فضای بدبینی در جامعه شود و به نگرشهای بدبینانه در بین زنان دامن زند. زنانی که از قضا، این روزها در جامعه، برای دفاع از حقوقشان، از درجهای از انسجام نیز برخوردار شدهاند.
۴- در دنیای رسانهای امروز، اینگونه برخوردها به سرعت نه در سطح داخل بلکه در سطح بینالمللی رسانهای میشود (چنانکه اتفاق افتاد) و به واسطه عمل نسنجیده یک مأمور، تصویری نادرست از ایران به جهان مخابره میشود. در چنین شرایطی، این قبیل اتفاقات حتی بر میزان گردشگری و تمایل بازگشت نخبگان به کشور هم تأثیر میگذارد.
۵- به نظر میرسد که چنین مقولاتی در ذیل عنوان «امر به معروف و نهی از منکر» صورت میگیرد، این در حالی است که امر به معروف و نهی از منکر شرایطی دارد و باید این شرایط فراهم باشد و حین انجام آن نباید دست به منکر زد. به اعتقاد من، در این رخداد، منکری بزرگتر رخ داد و بیقانونی اتفاق افتاد که وجدان عمومی را جریحهدار کرد.
*نظرات و آرای مطرحشده در مقالات و تحلیلها، بیانگر دیدگاههای نویسندگان است.