محمدرضا شجریان، استاد موسیقی سنتی و ملقّب به خسرو آواز ایران، پس از یک دورهٔ طولانی دست‌وپنجه نرم کردن با سرطان، پنج‌شنبه ۱۷ مهرماه در بیمارستان جم تهران در ۸۰ سالگی چشم از جهان فرو بست.
وی که سال‌ها به بیماری ریوی مبتلا بود، طی روزهای اخیر به دلیل تنفس ناپایدار، افت فشار خون و کاهش هوشیاری در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شده بود. پیکر وی به درخواست خانواده‌اش برای خاکسپاری به مشهد فرستاده می‌شود.
شمار بسیاری از هوادارن محمدرضا شجریان ساعتی پس از درگذشت وی در برابر بیمارستان جم تهران گرد آمدند و با سردادن قطعاتی از آوازهای مشهور وی نظیر مرغ سحر به این استاد بزرگ آواز ایرانی ادای احترام کردند.
همایون شجریان تشییع پیکر استاد آواز ایران در مشهد را تایید کرد
فرزند محمدرضا شجریان با حضور در میان افرادی که مقابل بیمارستان جم اجتماع کرده و برای درگذشت استاد آواز ایران سوگواری می‌کنند، حاضر شد و خبر از دفن پیکر پدرش در شهر مشهد داد.
برخی رسانه‌های داخلی ایران نیز با انتشار این خبر اعلام کردند که پیکر استاد شجریان در بهشت زهرا تطهیر و برای خاکسپاری راهی مشهد خواهد شد.
گفته می‌شود بنا به وصیت محمد رضا شجریان پیکر این هنرمند بزرگ موسیقی در توس و در کنار آرامگاه حکیم فردوسی و مهدی اخوان ثالث به خاک سپرده خواهد شد.
برخی وبسایت‌های خبری و خبرگزاری‌ها اعلام کرده‌اند که به دلیل همه‌گیری بیماری کووید۱۹ مراسم خاکسپاری استاد آواز ایران تنها با حضور خانواده وی برگزار می‌شود.
واکنش هنرمندان و ورزشکاران
بسیاری از هنرمندان، ورزشکاران و چهره‌های مطرح موسیقی ایران با انتشار پست‌هایی در شبکه‌های اجتماعی اندوه و سوگ خود را از درگذشت محمدرضا شجریان با مخاطبان خود به اشتراک گذاشتند.
لوریس چکناواریان، کوروش یغمایی، کیهان کلهر، علیرضا قربانی، سینا سرلک و بسیاری از دیگر چهره‌های به نام موسیقی ایران از جمله این افراد هستند.
کیهان کلهر، موسیقیدان و نوازنده چیره دست کمانچه با پست صفحه‌ای سیاه در اینستاگرام نوشت: جان از تن آواز رفت.
علیرضا قربانی، آوازه‌خوان و خواننده برجسته موسیقی سنتی و دستگاهی ایران نوشت: «همیشه در قلبمان باقی خواهی ماند»
مژگان شجریان، دختر آقای شجریان نوشت: صدای تاریخ، پناه مردم ایران رفت.
محمود دولت‌آبادی، نویسنده و خالق رمان ده‌جلدیِ کلیدر با انتشار پیامی تحت عنوان «یادش زنده و زنگ صدایش همیشه» درگذشت محمدرضا شجریان را تسلیت گفت و نوشت: «تلخی پایانِ زندگی شجریان منحصر به این کمتر از یک سال اخیر نبود که با گرمای خانواده، دلدادگی پزشکان مجرب و علمِ پزشکی زنده نگه داشته شد. تلخی عمیق‌تر آن بود که هنرمند ممتاز آواز ایران در اوج کمال‌یافتگی، حضور و بانگِ بی‌نظیرش دریغ شد از مردمی که اکنون به سوگ او نشسته‌اند و اشک می‌ریزند.»
موج تسلیت‌ها از سوی چهره‌های هنری به قدری زیاد است که انعکاس همه آنها در این گزارش بسیار دشوار به نظر می‌رسد. در این میان جدا از اساتید موسیقی سنتی ایران بسیاری از خوانندگان مطرح موسیقی پاپ در داخل و خارج کشور نیز با مردم ایران در این سوگ همراهی کرده‌اند.
چهره‌های مطرح سینمای ایران نظیر اصغر فرهادی و دیگر هنرمندان که نام بردن از همه آنها امکان پذیر نیست به همراه بسیاری از چهره‌های ورزشی همراه با میلیون‌ها کاربر شبکه اجتماعی به این اتفاق دردناک واکنش نشان دادند و با انتشار متن‌هایی تسلیت گفتند.
پخش تصویر شجریان از تلویزیون پس از ده سال
روز پنج‌شنبه، پس از حدود یک دهه ممنوع‌التصویری شجریان، شبکهٔ خبر صداوسیما، گزارشی کوتاهی با موضوع زندگی و آثار وی پخش کرد.
در این گزارش عکسها و ویدیوهایی از این استاد آواز ایرانی در دوران مختلف زندگی‌اش پخش شد اما آوازش شنیده نشد. شجریان در زمان حیات خود خواستار آن شده بود که صدا و سیما، به‌استثنای نیایش مشهور ربّنا، آثار او را بدون اجازه‌اش پخش نکند.
یک عمر فعالیت هنری
محمدرضا شجریان که متولد اول مهرماه ۱۳۱۹ مشهد بود، با یک عمر فعالیت هنریِ پیگیر، به یکی از ماندگارترین خوانندگان موسیقی سنتی ایران بدل شد.
او پس از انقلاب شرکت موسیقایی «دل‌آواز» را بنیان نهاد و طی بیش از سه‌دهه با هنرمندان شاخصی همچون محمدرضا لطفی، پرویز مشکاتیان، جمشید عندلیبی، حسین علیزاده و کیهان کلهر همکاری کرد که نتیجه آن برپایی ده‌ها کنسرت در داخل و خارج از کشور و انتشار بیش از ۵۰ آلبوم برجسته بود.
وی به‌ویژه در یک دههٔ اخیر جوایز بسیاری دریافت کرد از جمله دیپلم افتخار از طرف سازمان یونسکو در سال ۱۳۷۸، جایزه بیتا، در بزرگداشت ادب و هنر پارسی، دانشگاه استنفورد در سال ۱۳۸۹، نشان شوالیه فرهنگ و هنر فرانسه در سال ۱۳۹۳، نشان عالی هنر برای صلح در سال ۱۳۹۶، جایزهٔ خداوندگار موسیقی، ویژهٔ بنیاد آقاخان در سال ۹۸.