تالاب‌های فارس همچنان در امتداد خشکی و بی‌آبی هستند و حالا تاثیرشان را بر کشاورزی هم گذاشته‌اند، خشکی دریاچه بختگان بزرگترین انجیرستان دیم جهان در استهبان را با کاهش عملکرد مواجه کرد.
خشکی تالاب‌های فارس نه تنها به پوشش گیاهی و جانوری استان آسیب جدی وارد کرده بلکه طی سال‌های اخیر یکی از علت‌های وضعیت خطرناک آب و هوایی منطقه هم شده است و آنطور که کارشناسان تاکید دارند با ادامه خشک شدن تالاب‌ها پوشش گیاهی کاهش می‌یابد و بیماری‌های حیات وحش بیشتر می‌شود.
از سویی دیگر خطر آتش سوزی‌ها با افزایش چشمگیری همراه خواهد شد. طبق بررسی‌های انجام شده سال گذشته میزان بارندگی‌ها بسیار کم بود به طوری که فارس ۴۰ الی ۵۰ درصد کاهش بارندگی نسبت به سال ۹۸ مواجه شد.
بارندگی نتوانست وضعیت تالاب‌های فارس را بهبود ببخشد هر چند که تنها دو تالاب بختگان و کمجان وضعیت بهتری داشتند و آن هم به دلیل دریافت حق آبه ها بود.
کشاورزی فراگیر و بدون برنامه و کاهش بارندگی و خشکسالی ازجمله عواملی است که تالاب‌های فارس را به ورطه خشکی کشانده است. حفر چاه‌های متعدد برای آبیاری مزارع باعث شد کم کم آب دریاچه‌ها به پای محصولات کشاورزی ریخته شود که امروز خشکی دریاچه‌ها حال کشاورزی را هم خراب کرده است.
این‌طور که محیط زیست می‌گوید خشکی دریاچه باعث شده که حال انجیرستان های شهرستان استهبان که بزرگترین انجیرستان دیم جهان به شمار می‌رود نیز عملکرد کمتری دارند.
آبگیری به صفر رسیده است
در این باره نبی الله مرادی معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست فارس به خبرنگار مهر گفت: وضعیت تالاب‌های استان مناسب نیست چرا که درصد آبگیری آنها به صفر رسیده است.
به گفته وی طبق بررسی‌های انجام شده در حال حاضر آبگیری دریاچه‌های بختگان در شهرستان نی ریز، پریشان در شهرستان کازرون، ارژن، کافتر در شهرستان اقلید و هیر در شهرستان لارستان صفر درصد است.
وی ادامه داد: دریاچه مهارلو در شیراز ۴۰ درصد، برمشور در ممسنی ۲۰ درصد، هفت برم ۴۵ درصد، کمجان ۱۰ درصد و دریاچه تشک هم ۲۵ درصد آبگیری شدند.
مرادی افزود: این درصدهای آبگیری بسیار ناچیز و نگران کننده است و به میزان بارندگی‌های سال گذشته بر می‌گردد که نسبت به میانگین‌های بلند مدت بارندگی حدود ۴۰ الی ۵۰ درصد کاهش داشته است.
وی با بیان اینکه با خشکی تالاب‌ها رطوبت هوا نیز کاهش پیدا می‌کند و خشک‌تر می‌شود، گفت: برای نمونه انجیرستان های دیم در شهرستان استهبان با ادامه روند خشکی آب و هوا عملکرد کمتری خواهند داشت.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست فارس ادامه داد: با خشک شدن تالاب‌ها بیماری‌های حیات وحش بیشتر می‌شود و زمانی که منابع آبی خشک شوند حیوانات هم از بین می‌روند چرا که از علوفه‌های تولیدی هم کاسته خواهد شد.
وی با اشاره به تأثیر خشکسالی بر روند آتش سوزی مراتع و جنگل‌ها هم گفت: متأسفانه خشکی پوشش گیاهی در روزهای گرم موجب آتش سوزی می‌شود که این پدیده اجتناب ناپذیر است و سال‌های گذشته هم با آن مواجه بودیم.
در این رهگذر علی اکبر کاظمینی عضو ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌های کشور و دبیر تشکل‌های حفاظت محیط زیست استان فارس به خبرنگار مهر گفت: یکی از ارزشمندترین مسائل درباره تالاب‌ها ارزش اقتصادی اکوسیستمی آن‌هاست که چندین برابر ارزش زمین‌های کشاورزی و مراتع است.
وی تاکید کرد: کار اشتباهی است که کاری کنیم تالاب‌ها خشک شوند هر چند که در حال حاضر مهم‌ترین و با ارزش‌ترین این تالاب‌ها چون پریشان و بختگان در خشکی به سر می‌برند.
به گفته کاظمینی متأسفانه حفر چاهای غیر مجاز و مجاز در اطراف دریاچه پرشان که به بیش از ۹۰۰ حلقه می‌رسد علت اصلی خشکی این دریاچه است.
کشاورزی چهار فصل عامل نابودی دریاچه‌ها
عضو ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌های کشور افزود: متأسفانه در این منطقه همچنان کشاورزی به صورت چهار فصل انجام می‌شود و این در حالی است که عمق چاه‌ها در این منطقه به ۶۰ متر هم رسیده و حتی در شرق دریاچه چاه‌ها به آب شور رسیده‌اند که این موضوع نشان می‌دهد بستر آب شیرین به پایان رسیده است.
کاظمینی وضعیت تالاب‌های استان فارس را اسفناک توصیف کرد و افزود: جا دارد حق آبه برخی از این دریاچه‌ها مانند بختگان هر چه سریع‌تر تأمین شود.
وی ادامه داد: یکی از موضوعات بسیار مهم که باید مدیران مربوطه هم به آن توجه ویژه داشته باشند اختصاص حق آبه ها از محل ورودی تالاب است.
وی تاکید کرد: نباید آب از مناطق بالا دستی دریاچه رها سازی شود زیرا به دلیل طولانی بودن مسیر و قرار گرفتن زمین‌های کشاورزی این حق آبه صرف آبیاری محصولات می‌شود و آب ناچیزی به دریاچه وارد خواهد شد.
دبیر انجمن تشکل‌های محیط زیست استان فارس در ادامه افزود: یکی از راهکارهایی که می‌تواند تا اندازه‌ای وضعیت و حال تالاب‌های استان را بهتر کند آموزش به جوامع محلی است. این جوامع با گشت زنی‌ها و مراقبت‌ها می‌توانند از خروج آب از بستر تالاب جلوگیری کنند.