حمید فدایی، مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد در خصوص گلسنگهای تخت جمشید و پاسارگاد گفت: در حال حاضر بین پژوهشگاههای میراث فرهنگی و انرژی اتمی کشور قرارداد همکاری در قالب تفاهمنامه در حال شکلگیری است تا پاکسازی گلسنگها از طریق لیزر انجام شود.
آقای فدایی افزود: به احتمال قوی طی یک تا ۲ ماه آینده این اتفاق خواهد افتاد البته امیدواریم تأمین اعتبار این مرحله نیز به زودی محقق شود.
بهگفته مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد در چند سال اخیر رشد گلسنگها در مجموعه تاریخی تخت جمشید که مجموعهای سنگی از آثار هخامنشیان است، بیشتر دیده شده است. در مجموعه تاریخی پاسارگاد هم چون آثار سنگی محدودتر است گستردگی گلسنگها نیز کمتر مشاهده میشود، اما به لحاظ آسیب در یک سطح قرار دارند.
آن گونه که در شناسنامه علمی گلسنگها آمده است، این گیاهان ریز نقشِ متشکل از قارچ و باکتری آنچنان سخت جان هستند که در زیستگاههایی به مراتب گرمتر از تابستان و سردتر از زمستان فارس مانند کویرهای خشک و سوزان و تا دمایی فراتر از ۸۰ درجه سانتیگراد و سرمای خشک و منفی ۷۰درجه قطب جنوب نیز براحتی جان سالم به در میبرند.
گلسنگها به عنوان یکی از اصلیترین عوامل آسیبزای آثار تاریخی سنگی، سالهاست که بناهایی همچون تخت جمشید و پاسارگاد را تهدید و حتی تخریب کرده است.
کارشناسان تاکید دارند که این گلسنگها سالانه ۲۰ میلیارد تومان به تخت جمشید آسیب وارد میکنند و طی ۶۰ سال آینده همه نقوش و کتیبهها را از بین میبرند. عمق گلسنگها در تخت جمشید یک الی دو سانتی متر است و ریزگردها، کشاورزی شرق و غرب اطراف مجموعه تخت جمشید و استفاده از سموم کشاورزی از جمله عوامل موثر رویش آنها هستند.
تخت جمشید از مهمترین بناهای تاریخی ایران است که در سال ۱۳۵۸ در فهرست میراث جهانی بونسکو ثبت شده. تخت جمشید یکی از مهمترین بناهای تاریخی به جای مانده از دوران هخامنشی (۵۵۰ تا ۳۳۰ پیش از میلاد) است.
محوطه میراث جهانی پاسارگاد هم مجموعهای از آثار باستانی برجایمانده از دوران هخامنشی است که در ۱۳۵کیلومتری شمال شیراز در منطقه پاسارگاد استان فارس قرار دارد. این محوطه شامل بناهای تاریخی مانند آرامگاه کوروش، کاخ دروازه، پل، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آبنماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، استحکامات دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری و تنگه بلاغی است. این محوطه، پنجمین مجموعه ثبتشده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است که طی جلسه یونسکو که در تیرماه سال ۱۳۸۳در چین برگزار شد به علت دارا بودن شاخصهای فراوان با صد در صد آرا در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.