حیدر اسکندرپور، شهردار شیراز میگوید که این کلانشهر ۳۰۰ هزار حاشیه نشین دارد. به گفته او شمار جمعیت حاشیه نشین در شیراز «با شیب تندی در حال افزایش است.»
حیدر اسکندر پور در دیدار با آیت الله لطفالله دژکام، نماینده ولی فقیه در فارس و امام جمعه شیراز گفت: شیراز علاوه بر چالشهای اقتصادی و درآمدی، با پدیده مهاجرت و حاشیهنشینی نیز دست به گریبان است.
او افزود: از آنجا که مهمترین پیامد حاشیهنشینی، افزایش آسیبهای اجتماعی است، بازتولید نظام محلهای برای کاهش آسیبها و ارتقای سطح فرهنگی محلات شهری در دستور کار شهرداری قرار دارد.
آقای اسکندرپور گفت: برای مواجهه با پدیده حاشیهنشینی و کاهش آسیبهای ناشی از آن، باید تعامل مناسبی بین مجموعهها و ادارهها و نهادهای دیگر متولی مباحث فرهنگی و اجتماعی و شهرداری شیراز ایجاد شود.
حاشیهنشینان معمولاً به گروههایی گفته میشود که چه از لحاظ فرهنگی و چه از لحاظ اقتصادی نمیتوانند در نظام زندگی شهری ادغام شوند و بنابراین در عین اینکه درون نظام زندگی شهری هستند از لحاظ هویتی و مکانی در بیرون آن زندگی میکنند. به عبارت دیگر حاشیهنشینان نه کاملاً و مطلقاً بیرون از شهر هستند (با عشایر یا روستانشینان متفاوت هستند) و نه کاملاً در زندگی شهری تلفیق شدهاند. آنان اخراجیهای درونی نظام زندگی شهری هستند. از زندگی شهری اخراج شدهاند، اما کاملاً بیرون نرفتهاند.
جمعیت حاشیهنشینان ایران در آغاز دهه ۸۰ هفت میلیون نفر بود که اکنون بهگفته مقامات این رقم به ۱۸ میلیون نفر رسیده است. این به معنای آن است که حاشیهنشینی یکپنجم جمعیت ایران را در بر گرفته است.
بر اساس آمارهای رسمی در مجموع ۷۰ درصد منابع شهرداریها در کلانشهرها و ۳۰ درصد آن در سایر شهرهای هر استان هزینه میشود. در این میان سهم حاشیهنشینان تقریباً هیچ است.
شهردار شیراز در بخش دیگری از سخنانش بافت تاریخی را چالش دیگر شهر شیراز دانست و گفت: هم اکنون دو دیدگاه در مورد بافت تاریخی شیراز موجود است. یک دیدگاه مبتنی بر اهمیت حفظ بافت تاریخی به عنوان یک ثروت و دیدگاه دیگر مبتنی بر فرسوده بودن بافت و لزوم تخریب آن استوار شده است. تقابل بین این دو دیدگاه عاملی مهم در بروز و تداوم چالشها بر سر بافت تاریخی شیراز است.
حیدر اسکندرپور بافت تاریخی را ثروت کلان برای شهر شیراز دانست و افزود: بسیاری از شهرهای دنیا شیراز را به عنوان شهری تاریخی و گردشگرپذیر میشناسند که با توجه به ظرفیتهای مذهبی و فرهنگی این شهر میتواند یک فرصت بی بدیل تلقی شود که زمینه اشتغال و تحول در اقتصاد شهری را نیز فراهم کند.
آیتالله لطفالله دژکام نیز در این دیدار گفت: شیراز مرکز فرهنگ، ادب، هنر و دیانت است، که صمیمت و همدلی مهمترین پیام این شهر برای جهان است.
او در خصوص بافت تاریخی شیراز گفت: این موضوع باید بررسی شود که تا چه میزان به حفظ بافت تاریخی نیاز داریم. همه ما لزوم حفظ و احیای آثار تاریخی ارزشمند را باور داریم، معتقدیم گذرهای تاریخی بافت و نقاط دارای ارزش باید به عنوان بخشی از هویت تاریخی و ارزشمند ما حفظ شود اما ضرورتهای شهرسازی ایجاب میکند، متناسب با توسعه شهر محلات آن نیز باید رشد کنند. اگر ما میخواهیم بگوییم که در شیراز صاحب تمدنی بزرگ بودهایم و شهرهای ما تمام نیازهای شهروندانشان را در معماری و شهرسازی برآورده میکرده، آیا ضرورت دارد چند محلهی مشابه را حفظ و احیا کنیم؟ میزان حفظ بافت تاریخی را باید به درستی تبیین کرد.