بخش هایی از بزرگراه حسینی الهاشمی شیراز به تازگی دچار رانش زمین (زمین لغزه) شده است. کارشناسان می گویند ممکن است جنس سنگهای این منطقه باعث رانش زمین شده باشد.
دکتر محمدرضا اسماعیل بیگ، استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد شیراز در خصوص آنچه که به تازگی در بخشی از بزرگراه حسینی الهاشمی رخ داده به «آبان پرس» گفت که به احتمال زیاد این پدیده زمین لغزه است.
دکتر اسماعیل بیگ با اشاره به اینکه در خصوص پدیدههای علمی نمیتوان جواب قاطع داد، افزود: به طور کلی «زمین لرزه، نیروی جاذبه، بارندگی، شیب زیاد دامنه، جاده سازی، میزان آب موجود در سنگها» هر یک به تنهایی یا به صورت مجموعهای از عوامل میتوانند منجر به وقوع زمین لغزه شوند.
او در خصوص پدیده زمین لغزه در بزرگراه حسینی الهاشمی گفت: این اتفاق ممکن است به دلیل وجود سنگهای دارای رس در این منطقه باشد.
به گفته استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد شیراز «چنین سنگهایی در مقابل ورود آب نفوذ پذیر نیستند. پس از رخ دادن بارندگی، آب باران از سنگهای نفوذ پذیر عبور کرده و به دلیل عدم توانایی نفوذ در سنگهای رس دار زیرین، در مرز این دو بخش مجتمع شده، باعث کاهش اصطکاک بین این دو بخش میشود و نهایتاً باعث سر خوردن و حرکت لایههای رویی میشود.»
او افزود: با توجه به بارندگیهای اخیر و جنس سنگهای منطقه، این عامل میتواند یکی از گزینههای دلیل رخ دادن این پدیده باشد. هر چند بررسیهای سنگ شناسی دقیق، زمین شناسی ساختاری، زمین شناسی مهندسی، تعیین گسلها و درزههای منطقه و… باید انجام شود تا نتیجه گیری که از دلیل یا دلایل این زمین لغزه به دست میآید به واقعیت نزدیکتر باشد.
دکتر محمدرضا اسماعیل بیگ ابراز امیدواری کرد که با توجه به جنس سنگهای منطقه حسینی الهاشمی شیراز و همچنین اخطار بعضی از کارشناسان در خصوص وجود شکستگیهای فعال در این ناحیه، قبل از ساخت و سازهای بیشتر در این منطقه بررسیهای دقیقتر زمین شناسی انجام شود.
مهندس محسن مدرسنژاد، کارشناس ژئومورفولوژی نیز در گفت وگو با آبان پرس تأیید کرد آنچه که در بزرگراه حسینی الهاشمی شیراز رخ داده، رانش زمین است. او گفت جنس زمینهای این منطقه به گونهای است که «فرونشست و لغزش در این زمینها بسیار اتفاق می افتد.»
این نخستین بار نیست که کارشناسان در خصوص زمین های اطراف بزرگراه حسینی الهاشمی هشدار می دهند. پیش از این نیز دکتر عبدالمجید اسدی، زمین شناس در این خصوص هشدار داده بود.به باور دکتر عبدالمجید اسدی، زمین شناس «بعید نیست که این آپارتمانهای بلند مرتبه هر لحظه در دل زمین فرو بروند.» او میگوید: «ساخت و ساز در این بزرگراه بسیار خطرناک است و ما ساخت خانههای یک و دو طبقه را هم پیشنهاد نمیکنیم، چه رسد به برجهایی که اکنون میسازند چرا که غارهای زیر زمین هر لحظه ممکن است یک ساختمان را به طور کامل به درون زمین بکشند؛ درست مانند اتفاقی که در ایج استهبان رخ داد و حفرهای بزرگ در زمین پدید آمد».
با وجود این هشدارها که از سالها قبل مطرح شده اما ساخت و سازها ادامه یافته با این حال رانش زمین که در روزهای اخیر در بزرگراه حسینی الهاشمی رخ داده، نشان میدهد که در آینده ممکن است ساختمانها و بزرگراه دچار فرونشست بزرگ و حتی فاجعه انسانی شوند.
برج سازی و آپارتمان سازی در زمینهای اطراف بزرگراه حسینی الهاشمی که در دامنه کوه دراک شیراز قرار دارد در سالهای اخیر افزایش یافته. یکی از بزرگترین بیمارستانهای شیراز نیز در زمینهای اطراف این بزرگراه در حال احداث است. در سالهای گذشته فضاهای طبیعی و دامنه کوه دراک که ورودی باد به سمت شیراز به شمار میرود، دستخوش تغییر کاربریهای متعددی شده است. نمونه این تغییر کاربریها برج سازی ها و آپارتمان سازی هایی است که در دامنه این کوه در حال احداث است و در همه این سالها دفتر فنی استانداری فارس که باید مانع این تغییر کاربریها میشده، ظاهراً اقدام موثری انجام نداده است.
این ساخت و سازها در حالی انجام میشود که گسل سبزپوشان از بزرگراه حسینی الهاشمی عبور میکند.
پژوهشها نشان میدهد که ساخت و سازها در این بزرگراه روی غارهایی بزرگ از جنس آهک و گچ احداث شده و میتواند فروبنشیند.