روز سه‌شنبه و حتی پیش از سخنرانی آقای ترامپ در کاخ‌سفید بسیاری از ناظران مسایل آمریکا بخش مهمی از تحلیل‌های خود را متوجه پیامدهای احتمالی این تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا کردند و تلاش کردند درباره پیامدهای آن گمانه‌زنی کنند.
روزنامه واشنگتن‌پست پیش‌بینی کرد جزئیات اینکه وزارت دارایی آمریکا چگونه باید تحریمهای جدید را اعلام کند به زودی مشخص نخواهد شد و به زمان نیاز دارد.
اگر چه بسیاری تصمیم آقای ترامپ برای خروج از برجام را حتمی می‌دانستند اما جزئیات استراتژی رئیس‌جمهور آمریکا برای مواجهه با ایران پس از فروپاشی برجام روشن نیست.
آشنایی با گزینه‌های احتمالی «پسابرجام»
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا ممکن است بعضی تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران را برگرداند. این ممکن است نقض برجام تلقی شود. اگر یک کشور یا گروهی از کشورها عضو دیگری را متهم کنند که تعهداتش را اجرا نکرده، ساز و کاری در برجام برای حل اختلاف پیش بینی شده است. ببینید گزینه های چیست.
از سرگیری برنامه هسته ای
در متن برجام قید شده است اگر هر یک از کشورهای دیگر، تحریمهای هسته ای خود را برگردانند یا تعلیق آن ها را تمدید نکنند، ایران هم بخشی از تعهدات خود را معلق می کند. تعلیق بخشی از تعهدات ایران می تواند به معنی از سرگیری بخشی از برنامه هسته ای مثل غنی سازی اورانیوم باشد. همین شاید باعث شود طرفهای دیگر تحریمهای بیشتری را برگردانند و نهایتا برجام از هم بپاشد.
شکایت به کمیسیون مشترک
کمیسیون مشترک: معاونان وزیران خارجه یا مذاکره کنندگان ارشد
وظیفه: نظارت بر اجرای برجام و حل اختلاف
۱۵ روز برای رسیدگی به شکایت
هیات وزیران خارجه
هیات وزیران خارجه (ارجاع مسائل مهم حل نشده به وزیران خارجه)
۱۵ روز برای رسیدگی به شکایت
وظیفه: مشورت برای حل اختلاف
تصمیم مشورتی و غیرالزام آور
ارجاع مجدد به کمیسیون مشترک
در صورت عدم اجماع، ارجاع به شورای امنیت
شورای امنیت سازمان ملل متحد
پنج عضو دائم و ده عضو غیردائم
رای‌گیری درباره ادامه تعلیق تحریم‌ها (یا بازگشت آن)
شکایت در صورتی به شورای امنیت می رود که “عدم پایبندی اساسی” به برجام تلقی شود
رای به ادامه تعلیق تحریم ها
کشورهای عضو ممکن است به اجرای برجام ادامه دهند.
مرحله ارجاع به شورای امنیت در اصل با فرض نقض برجام از طرف ایران پیش بینی شده بود و با توجه به حق وتوی آمریکا؛ بعید است ایران خواستار ارجاع شکایت به شورای امنیت باشد. اما اگر به هر دلیلی شورای امنیت به برگرداندن تحریمهای سازمان ملل رای دهد همه کشورها از جمله کشورهای عضو برجام ملزم به رعایت آنها خواهند بود و برجام عملا لغو می شود. ایران هم ممکن است برنامه هسته ای را بطور کامل برگرداند.
