در پی ناآرامی‌های اخیر در شهرهای مختلف ایران، فیلترینگ یکی از اقدامات جدی بود که در دستور کار مقام‌ها قرار گرفت.
این در حالی بود که حدود دو هفته پیش حسن روحانی، رئیس جمهور ایران گفته بود که دولت او از آزادی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی حمایت می‌کند و در حضور وزیر ارتباطات خود گفت “وزیر ما اینجاست و به مردم قول می‌دهد دستش روی دکمه فیلترینگ نخواهد رفت”.
حالا که دولت مجبور شده دستش را روی دکمه فیلترینگ بگذارد، محمد جواد آذری جهرمی از کاربرانی که به دلیل فیلترینگ متضرر شده‌اند عذرخواهی کرده است.
آقای جهرمی در حساب توئیتر خود نوشته: “وظیفه دارم از صدها هزار هموطن عزیزی که بدلیل شرایط اخیر متضرر شده‌اند، عذرخواهی کنم. با بازگشت آرامش، در حال مذاکره با شورای امنیت کشور برای رفع محدودیتها هستیم.”
او یکی از راه حل‌های مشکل بیکاری در ایران را “توسعه کسب و کارهای نوپا و تقویت فضای مجازی” دانسته است.
بسیاری از بازارهای کسب و کارهای اینترنتی در ایران بر اینستاگرام و تلگرام استوار شده‌اند و اختلالات اینترنتی، این کسب و کارها را از رونق انداخته است.
با شروع اعتراض‌های خیابانی، دسترسی به تلگرام و اینستاگرام دچار محدودیت شدید شدند.
افشین کلاهی، نایب‌رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای نوین و دانش‌بنیان اتاق ایران به روزنامه شهروند گفته است: “بین ۱۰ تا ۱۵ هزار کسب‌وکار در حال حاضر در کشور ما به صورت کاملا مجازی اداره می‌شوند و درصورت دائمی‌شدن فیلترینگ به صورت کامل ورشکسته خواهند شد.”
بیشترین استفاده ایرانی‌ها در روزهای اخیر از شبکه‌هایی نظیر تلگرام و اینستاگرام به منظور کسب خبر از اوضاع بوده است و نه خریدهای اینترنتی و همین باعث از رونق افتاده فروشگاه‌های آنلاین بوده است.
آقای کلاهی همچنین گفته است: “کسب‌وکارهای تمام مجازی در آستانه ورشکستگی هستند. فروش این کسب‌وکارها با تعطیلی تلگرام و اینستاگرام به صفر می‌رسد و حتی اگر بخواهیم به جابه‌جایی آنها به سمت یک شبکه دیگر فکر کنیم، فکر اشتباهی است.”
رضا الفت نسب، دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی به خبرگزاری فارس گفته است: “در این چند روز به شدت وضعیت فروش کسب و کارهای اینترنتی افت مشهود داشته و بسیاری از برنامه‌ریزی‌ها و کمپین‌های از پیش تعیین‌شده تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. ”
بنابر اعلام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حال حاضر ۴۷ میلیون کاربر فعال رسانه های اجتماعی در ایران وجود دارند که بیش از نیمی از جمعیت کشور را شامل می‌شود.
پاول دوروف، مدیر تلگرام حدود سه هفته پیش کاربران تلگرام در ایران را ۴۰ میلیون نفر اعلام کرد و این در حالی است که این پیام رسان در سراسر جهان حدود ۱۸۰ میلیون نفر کاربر دارد.
قابلیت‌های تلگرام و اینستاگرام باعث شده تا کاربران ایرانی بتوانند در فضای مجازی به راه‌اندازی سایت‌های خرید و فروش کالاها و خدمات بپردازند و حتی بدون هزینه اولیه برای راه‌اندازی، بتوانند کسب و کار خود را آغاز کنند.
بعضی سایت‌های پرمخاطب دیگر به جای فروش، فعالیت خود را بر روی تبلیغ متمرکز می‌کنند.
مدیر کانال “گیزمیز” که حدود یک میلیون و هفتصد هزار عضو دارد گفته است که ماهانه حدود ۳۰ میلیون تومان درآمد دارد.
اتفاقات اخیر صاحبان کسب و کارهای الکترونیکی را نگران کرده است چون ادامه این روند به افزایش خسارت آنها منجر خواهد شد.
در روزهای گذشته اخباری درباره فیلترینگ دائمی تلگرام شنیده شد، اما وزیر ارتباطات این موضوع را تکذیب کرد.
محمد جواد آذری جهرمی گفته است: “شایعه هایی که در خصوص قطع دائمی شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شود صحت ندارد و به نظر می‌رسد هدف آنها ایجاد نارضایتی‌های اجتماعی و بدبینی عمومی است.”
براساس گزارش اخیری که موسسه “فریدم هاس” منتشر کرده وضعیت آزادی اینترنت در ایران بهتر شده، اما این کشور همچنان نمره خیلی ضعیفی در این زمینه دریافت می کند.
این گزارش همچنین گفته است که علیرغم ادامه محدودیت های شدید، افزایش سرعت و دسترسی گسترده‌تر به اینترنت در یک سال گذشته کمی باعث بهبود شرایط شده است.