نشست ایل‌کتاب در سرای اندیشه و هنر برگزار شد

  • 06 آذر 1396 - 8:30
نشست ایل‌کتاب در سرای اندیشه و هنر برگزار شد

سمیرا متین نژاد

در این نشست که با حضور قلم‌به‌دستان ایل قشقایی برگزار شد، از تازه‌های نشر این ایل رونمایی شد.

قدیمی‌ترین ناشر قشقایی، منوچهر کیانی از قانون مصنفان و مولفان و پدیدآوردندگان که در سال ۴۸ منتشر شده است، گفت و از نبود قانون حق کپی و نبود الزامات لازم برای آن شکوه کرد. کیانی افزود: متاسفانه ایران و جهان در این مساله با هم همکاری نکردند. او خطاب به نویسندگان گفت: برای آنکه بتوانید حقتان را بگیرید، هنرتان را به ثبت برسانید.
در ادامه این مراسم محسن رجایی‌پناه، درباره اثر کتاب و کتابخوانی در جامعه عشایر گفت:جامعه عشایر مثل جامعه شهری نیست. میزان دسترسی این جامعه به وسایل و ابزار ارتباط جمعی که جامعه‌ای محروم و عشایرنشین بوده‌اند، بسیار کم بوده است.

وی با اشاره به اینکه کتاب‌هایی که در دسترس عشایر بودند جنبه تفریحی داشته‌اند، عنوان داشت: عشایر شب‌ها دور هم جمع می‌شدند و کتاب را به صورت قصه‌گویی می‌گفتند؛ اما امروز کاربرد کتاب در جامعه عشایری هویدا شده و اثر کتاب بسیار شایان توجه است.

رجایی‌پناه با بیان اینکه هیچ چیز برای ما جامعه عشایر،‌جای کتاب را نمی‌گیرد، تأکید کرد: کتاب تنها رسانه‌ای است که می‌توان با بهره‌مندی از آن، لذت برد.
ادبیات بومی چهره واقعی فرهنگ ماست.

همچنین کاووس حسنلی، استادتمام زبان و ادبیات فارسی و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز، ادبیات و فرهنگ رسمی را ادبیاتی سانسورشده و تغییر شکل‌یافته خواند و گفت: ادبیات عامیانه ادبیات واقعی است و ادبیات بومی چهره واقعی فرهنگ ماست.

او افزود:ارزشمندی فرهنگ ما از رودخانه‌هایی سرچشمه گرفته است که دریایی بیکران را تشکیل می‌دهد و صحبت از ادبیات بومی لایروبی قنات‌ها و بازسازی چشمه‌هاست.
حسنلی پرداختن به ادبیات بومی و محلی و شعر و فرهنگ بومی را راه تقویت این باور دانست و خاطرنشان کرد: این ظرفیت مخصوصاً در زمانی که فرهنگ غالب اشتهای، سیری‌ناپذیری برای بلعیدن فرهنگ‌های کوچک‌تر دارد تا همه به یک شکل در بیایند،به منزله ایستادگی مقابل این تهاجم و هژمونی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز گفت: برای هر واژه‌ای که در این فرهنگ فراموش می‌شود، باید مجلس ختم گرفت و این کتاب‌ها هرکدام برای پاسداشت بخشی از همین آیین‌ها و واژه‌ها و کنایات است که میراث معنوی گذشتگان ما هستند.

خسرو رشیدی نویسنده کتاب خرم‌بید نیز درخصوص این کتاب گفت: این کتاب ۶۵۰ صفحه و در ۸ فصل است که نگارش آن سه سال زمان برده است؛ همچنین این کتاب به‌صورت مصور است و دربرگیرنده اعتقادات و باور‌های مردم، ضرب‌المثل‌ها، بازی‌ها، واژه‌های محاوره‌ای و… است.

شهناز عشایری، نویسنده دو کتاب زن ایل تندیس رنج و عشق و از ایل تا کوچه، درباره مقام زن عشایر گفت: رنج با او معنی یافته و پایداری در برابر زن ایل به زانو در آمده است. او کس سرزمین‌های بیکس و بغضی مقدس بر آرزو‌هایی فراموش است.این نویسنده افزود: چاره‌ای جز گفتن از زن ایل نداشتم.

عشایری ادامه داد: کتاب از کوچ تا کوچه به‌صورت مقاله در برخی روزنامه‌های کثیرالانتشار ایران به چاپ رسیده است و درباره سختی‌های زندگی شهرنشینی برای افرادی است که از ایل به شهر و زندگی شهرنشینی روی می‌آورند. این کتاب از کوچ‌رو‌هایی می‌گوید که کوچه‌نشین می‌شوند و در بن‌بست کوچه‌های متراکم و محدود گیر می‌کنند.

در ادامه امراله یوسفی نویسنده آثاری درباره تعلیمات عشایر و نیز محمد بهمن بیگی، که با کتاب اسب اصیل دره‌شوری به نمایشگاه آمده بود، گفت: اسب اصیل دره‌شوره دارای قدمت و سابقه‌ای بسیار است و در نگارش آن از بیشمار کتاب‌هایی استفاده شده است که از این نژاد اصیل گفته است.

یوسفی نگارش این کتاب را مسبب توجه به اسب اصیل دره شوری در سومین جشنواره اسب دانست و در تکمیل صحبت‌های خود گفت: اسب دره‌شوری از نژاد خِرسان است و در استقامت و در درساژ یا رقص پا در جهان معروف است و هیچ اسبی هارمونی اندام این اسب را ندارد و این اسب تنها اسبی است که پس از ۷۰۰ سال با جفت‌گیری‌ها و تلاش‌های انسان پدید آمده است.

ابوالفضل جعفری دیگر نویسنده‌ای که در این نشست حضور داشت، به تصحیح دیوان کامل میرزا مأذون پرداخته است و با بیان اینکه تنها هنری که می‌تواند آمال و رنج‌های عشایر را تسکین دهد، شعر و غزل است، عنوان کرد: مأذون یکی از ستون‌های اصلی ادبیات ایل قشقایی است و نماینده و نماد فرهنگی و فرمانروای بی‌چون و چرای ادبیات قشقایی است.

جعفری ادامه داد: دیوان این شاعر به همراه آثار منثور محمد بهمن بیگی منبع عمده و دایره المعارف سیار ایل است.

 

دیدگاه