قنات کهن آرامگاه سعدی که قدمت آن به پیش از دوره ساسانیان میرسد، مرمت و احیا گردید و از ۲۱ آبان آب دوباره در آن جاری شد.
امین تجلی، مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی آرامگاه سعدی امروز در یک نشست خبری گفت که احیا و مرمت این قنات کهن که چند سال است خشک شده بود، از سال گذشته و با بودجهای که شهرداری منطقه ۳ شیراز اختصاص داد، آغاز شد و بخش نخست آن امسال به پایان رسید.
مجتبی زحمتکش، مجری احیای قنات آرامگاه سعدی نیز گفت که تاکنون برای احیای این قنات که سه کیلومتر طول دارد، ۲۰۰ میلیون تومان هزینه شده و تا تکمیل آن ۶۰۰ میلیون تومان دیگر نیاز است. در حال حاضر حدود ۱۵۰۰ متر از این قنات مرمت شده.
به گفته او، مادر چاه قنات سعدی در کوههای بمو و مظهر آن نیز در باغ دلگشای شیراز است. عمق مادر چاه قنات ۷۰ متر است.
آقای زحمتکش افزود که مرمت قنات سعدی در شش دوره تاریخی انجام شده که قدیمیترین مرمت مربوط به پیش از دوره ساسانیان است.
مجتبی زحمتکش گفت که اقدامات لازم برای ثبت قنات سعدی در فهرست میراث ملی ایران و همچنین یونسکو در حال انجام است.
به گفته او، برای زنده ماندن این قتات لازم است که هر سال عملیات لایروبی آن نیز انجام شود.
مجری احیای قنات آرامگاه سعدی همچنین گفت که آب این قنات مورد آزمایش قرار گرفته و مشخص شده که میزان روی و منیزیم آن بیش از آبهای دیگر است و به همین دلیل باعث سرزندگی و نشاط میشود.
آقای زحمتکش گفت که در حال حاضر آب قنات سعدی قابل استفاده شرب نیست و بایستی مسیر فاضلابهایی که به این قنات جاری میشود، مسدود گردد تا آب سالم و قابل آشامیدن شود.
انداختن سکه در حوض ماهی قنات سعدی برای برآورده شدن حاجت و همچنین حمام کردن در آب این قنات از جمله رسوم کهن است. رختشویخانه نیز قسمتی در جلوی آرامگاه سعدی بوده که زنان در آن لباس میشسته اند. این قسمت در سالهای اخیر احیا شده است.