محمدرضا نسب عبداللهی
سردبیر آبان پرس
آیت الله اسدالله ایمانی، امام جمعه شیراز در دو نماز جمعه پی در پی سخنان بحث برانگیزی در خصوص کوروش و علاقه مندان این پادشاه بزرگ ایرانی بیان کردهاند.
آقای ایمانی ۱۲ آبان در نماز جمعه گفتهاند: «من از همه مسئولین و دست اندرکاران استان بدون استثنا چه مسئولین امنیتی، چه اطلاعاتی، چه انتظامی، چه اجرایی و چه نظامی باید با تمام وجود سپاسگزار باشم که لااقل بخشی از استان را در یک روز از گناهان عدیده و معاصی کبیره نجات دادند…روز هفتم آبان در سالهای پیشین بدحجابی نبود بی حجابی مطلق بود، گناهانی بود که انسان شرمش میآید آن گناهان را در خطبههای جمعه به آن اشاره کند، شعارهای هنجار شکنی علیه نظام بود…»
ایشان ۵ آبان نیز در نماز جمعه شیراز گفته بودند: «جریانی که چند سالی است متأسفانه استان فارس به آن گرفتار شده است جریان هفت آبان…آنچه در تاریخ قدیم است کوروش جنگهای متعددی داشت و خارج از کشور در یکی از جنگها کشته شد و سر او از بدن جدا شد، کجا دفن شد؟ نمیدانیم…»
و اما چند نکته:
۱- امام جمعه شیراز هفتم آبان را «روزی پر از گناه» توصیف کردهاند. بر فرض که در یک جمعیت ۱۵۰ هزار نفره ای که سال ۱۳۹۵ برای بزرگداشت کوروش به پاسارگاد آمده بودند، ۵۰ تا ۱۰۰ نفر هم شعارهای تند داده باشند یا رفتاری خارج از چارچوب کرده باشند؛ آیا باید به خاطر این تعداد انگشت شمار، در خطبه نماز جمعه از هفتم آبان به عنوان روزی نام برد که گناهکاری در آن موج میزده است؟ مگر در هیچ یک از مراسمهای مذهبی، هیچ بشری گناه نمیکند؟ هیچ کس غیبت یا ریاکاری نمیکند؟ آیا باید کل آن مراسم را مورد حمله قرار داد؟ به خاطر یک دستمال، نباید قیصریهای را به آتش کشید.
۲- ایرانیان به تاریخ و هویت تاریخیشان علاقه مند هستند و تمایل دارند که روزی را در کنار آرامگاه کوروش گرد هم آیند؛ حالا اگر نهادهای مختلف با ۷ آبان مشکل دارند، از استادان برجسته تاریخ کمک بگیرند و روزی را به عنوان روز کوروش در تقویم ملی ثبت کنند تا ایرانیان بتوانند در چنین روزی گرد هم آیند چون بستن جاده و در حصار قرار دادن آرامگاه کوروش نمیتواند هر سال تکرار شود. اگر قرار باشد که به بهانههای مختلف به هویت تاریخی ایرانیان حمله شود، باید به انتظار نشست و آسیبهای آن را در سالهای آینده دید. آسیبهایی که کمترین آن جدایی و تقابل میان مردم خواهد بود.
۳- آیت الله ایمانی در خصوص محل دفن کوروش ابراز تردید کردهاند. هیچ کسی هم دقیقاً نمیداند که کوروش بزرگ کجا دفن شده اما به هر حال بنای واقع در پاسارگاد به عنوان آرامگاه کوروش شناخته میشود و ایرانیان علاقه مند هم به این موضوع باور دارند. اگر کسانی علاقه ندارند که اینجا را آرامگاه کوروش بدانند، نباید این اجازه را به خود بدهند که مانع حضور دیگر ایرانیان شوند.
۴- امام جمعه شیراز مدتی قبل در طرح کلنگ زنی توسعه آرامگاه «ام احمد»، مادر شاهچراغ (ع) شرکت داشتند. در هیچ یک از کتب تاریخی اشارهای نشده که مادر شاهچراغ به شیراز و یا حتی ایران آمده باشند. در هیچ منبعی هم اشاره نشده که ام احمد کجا به خاک سپرده شدهاند اما کسی هم از تریبونهای عمومی به امام جمعه شیراز معترض نشده و نگفته چرا سندی را که ثابت کند آرامگاه واقع در خیابان فرهنگ، مدفن ام حمد است، ارائه نمیدهید. یا حتی در خصوص حضرت احمد بن موسی (ع) در منابع مختلف و حتی سایت جامع شاهچراغ (ع) اشاره شده که ایشان توسط قتلغ خان، حاکم فارس به شهادت رسیدهاند، در صورتی که زمان حرکت شاهچراغ به ایران و ورود ایشان به شیراز (۱۹۳ – ۲۰۳ هجری)، «محمد بن سلیمان» (۱۷۰ تا ۱۹۳ هجری) و «فضل بن سهل» (۱۹۳ تا ۲۱۰ هجری) حاکمان فارس بودهاند. منابع مختلف نوشتهاند که حضرت احمد بن موسی (ع) در ۱۷ رجب سال ۲۰۳ هجری به شهادت رسیده. برخی منابع از قتلغ خان به عنوان حاکم فارس و عامل شهادت حضرت احمد بن موسی (ع) نام بردهاند. این در حالی است که بر اساس منابع تاریخی از جمله «تاریخ پارس در عهد باستانی» قتلغ خان در سال ۲۱۰ هجری حاکم فارس شده است، یعنی حدود ۷ سال پس از شهادت حضرت شاهچراغ (ع).
۵- از این دست تناقضات در خصوص حوادث تاریخی، بسیار میتوان یافت اما این دلیل نمیشود که به یکدیگر حمله کنیم. همانگونه که با وجود تناقضات و در برخی موارد عدم وجود سند معتبر مانند منبعی معتبر که ثابت کند ام احمد به شیراز سفر کرده باشد، مردم این شخصیتها را تکریم میکنند، از علما و صاحبان تریبونهای مذهبی هم انتظار میرود که به باورها و هویت تاریخی مردم از جمله کوروش که بخشی از این سرزمین و هویت ایرانیان است، احترام بگذارند.